بازگشت کامودیتی‌ها با نفت و دلار؟
حمزه بهادیوند چگینی
دنیای اقتصاد : بررسی بازارهای کالایی در هفته گذشته نشان می‌دهد آرامش تا حدودی به این بازارها بازگشته است که بخش زیادی از این آرامش به افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی در هفته قبل مربوط است. با این حال بازار نفت و محصولات حوزه انرژی دیروز در شرایطی کار خود را آغاز کرد که شاهد بازگشت روند منفی به آن بودیم. این روند البته تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۴ به وقت تهران) تا حدی کنترل‌شده و محدود است اما نکته جالب آن است که تمام محصولات این حوزه اول هفته خود را با روند کاهشی آغاز کرده‌اند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» بر‌اساس آمارهای جهانی، طی هفته قبل قیمت نفت آمریکا در بازارهای دنیا با ۳/ ۴ درصد رشد به ۶۸ دلار و ۷۲ سنت در هر بشکه رسیده بود اما دیروز بخشی از این قیمت کاهش یافت و قیمت نفت تا لحظه تنظیم این گزارش ۶۸ دلار و ۴۳ سنت گزارش شده است.
بازگشت کامودیتی‌ها با نفت و دلار؟
بر‌اساس آمارها قیمت نفت برنت دریای شمال نیز در هفته قبل با ۵۵/ ۵ درصد رشد به ۷۵ دلار و ۸۲ سنت در هر بشکه رسیده بود که دیروز میزانی جزئی از این رشد را از دست داد. به این ترتیب هرچند روز گذشته بازار محصولات مذکور منفی آغاز شد اما هنوز روند هفتگی این بازار حکایت از رشد قابل توجه قیمت‌ها دارد که این رشد قیمت باعث افزایش قیمت در اغلب کالاها به خصوص کالاهای «انرژی پایه» شده است. طی هفته قبل تقریبا تمام فلزات پایه با رشد قیمت روبه‌رو شدند؛ به‌طوری‌که بهای مس در بازار لندن با ۸۴/ ۲ درصد رشد به ۶ هزار و ۶۸ دلار رسید. قیمت آلومینیوم در همین بازه زمانی ۳/ ۲ درصد رشد کرد و آخرین قیمت برای این محصول روی تابلوی بورس لندن ۲ هزار و ۹۵ دلار ثبت شد. سرب نیز با ۷۳/ ۲ درصد رشد قیمت به ۲ هزار و ۶۹ دلار در هر تن رسید و این میزان افزایش قیمت برای قلع نیز ۰۷/ ۲ درصد اعلام شده است. قلع اکنون در بازار لندن ۱۹ هزار دلار در هر تن قیمت دارد. بهای هر تن روی نیز در این بازار در هفته قبل رکورد جدیدی از رشد را از خود بر جای گذاشت؛ به‌طوری‌که با ۶ درصد افزایش روبه‌رو شد و به ۲ هزار و ۵۳۴ دلار رسید. نیکل اما کمترین رشد قیمت را (۸۲/ ۰ درصد) برای خود ثبت کرد و در قیمت ۱۳ هزار و ۳۳۸ دلار در هر تن تثبیت شد. دیروز نیز بازار محصولات فلزی همچنان مثبت بودند.
به این ترتیب با مراجعه به شاخص کالایی LME که منعکس‌کننده روندهای حاکم بر بازار فلزات پایه در بورس لندن است در‌می‌یابیم که این شاخص متاثر از شرایط موجود بر این بازار با رشد ۲۴/ ۱ درصدی همراه بوده است. البته سایر شاخص‌های کالایی نیز همچون شاخص CRB یا GSCI با رشد روبه‌رو شدند؛ به‌طوری‌که اولی با رشد ۸۱/ ۱ درصدی و دومی با رشد ۲۶/ ۳ درصدی روبه‌رو شدند. این مساله نشان می‌دهد روند بازارهای آتی کالایی بیش از بازارهای نقدی با بهبود روبه‌رو شده است؛ زیرا شاخص GSCI مبتنی بر قیمت‌ها در بازارهای آتی است و رشد پیش‌رونده این شاخص نشان‌دهنده پیش‌بینی‌های مثبت سرمایه‌گذاران از بازارهای کالایی در آینده است. بر این اساس به‌عنوان مثال بازار محصولات کشاورزی در بخش آتی در هفته گذشته با رشد قیمتی روبه‌رو بود؛ هرچند در این دوره اغلب محصولات کشاورزی در بازارهای نقدی نوساناتی را بیشتر با میل به کاهش قیمتی به ثبت رساندند. به‌عنوان مثال قیمت سویا و گندم به ترتیب با ۵/ ۴ و ۲/ ۸ درصد افت روبه‌رو شد و ذرت ۳/ ۴ درصد افت قیمتی را به ثبت رساند. شکر در همین بازه زمانی تقریبا بدون تغییر باقی مانده ولی در بازه ماهانه بیش از ۸ درصد افت قیمتی را از خود نشان داده یا قهوه در بازه هفتگی نیم درصد و در بازه ماهانه بیش از ۹ درصد افت کرده است.
ریشه‌یابی صعود در بازار کالاها
اما ریشه این تغییر قیمت‌ها در کجاست؟ بررسی منابع معتبر خبری و تحلیلی و بانک‌های اطلاعاتی و آماری دنیا نشان می‌دهد شاخص ارز در کنار قیمت نفت و انرژی دو عامل مهم اثرگذار بر روند بازارهای جهانی در هفته منتهی به ۲۵ آگوست بوده است. در حال حاضر دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر به ۱۵/ ۹۵ واحد رسیده که هر چند هنوز در سطوح بسیار بالایی قرار دارد، اما هفته گذشته با حدود یک درصد افت روبه‌رو شد.
این موضوع در کنار رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی اثرات همسویی بر کامودیتی‌ها به خصوص فلزات پایه به همراه داشته است. بر این اساس روز جمعه علاوه بر حجم معاملات قیمت‌ها در بازار نفت با رشد روبه‌رو شد که برخی تحلیلگران جهانی معتقدند دلیل اصلی این رشد قیمتی بروز نشانه‌هایی از کاهش تولید نفت ایران در آمارهای اوپک بوده است. علاوه بر این کاهش یک درصدی شاخص دلار نیز عامل تقویت‌کننده رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی بوده که به‌خصوص در بازارهای آتی نفت بیشتر بروز کرده است.
رابرت یوگر، مدیر انرژی موسسه میزوهو یو‌اس‌اِی، به مارکت واچ در این زمینه گفته تحریم‌های نفتی که به زودی و از ماه نوامبر عملی خواهند شد باعث کاهش تولید نفت ایران شده و این مساله صادرات نفت را نیز تحت تاثیر قرار داده است. مارکت واچ در این گزارش اعلام کرده میزان صادرات نفت ایران در ۱۶ روز اول ماه آگوست به ۶۸/ ۱ میلیون بشکه در روز رسیده که در مقایسه با جولای کاهش بیش از ۶۰۰ هزار بشکه‌ای را نشان می‌دهد. مت اسمیت، مدیر تحقیقات کالایی موسسه ClipperData نیز در این زمینه معتقد است سریع‌تر از آنچه انتظار می‌رفت تحریم‌ها باعث کاهش تولید و صادرات نفت ایران شده و این موضوع می‌تواند روی بازار جهانی نفت اثرات فوری بر جای بگذارد. به این ترتیب باید گفت موضوع نفت ایران در حال حاضر یکی از ابزارهای اصلی هدایت‌کننده بازارهای کالایی در دنیا است و اگر ارزش دلار همین روند فعلی خود را حفظ کند، باید منتظر بازگشت بازارهای کالایی باشیم؛ اما معلوم نیست این روند تا کجا ادامه یابد؛ زیرا اولا بحث‌ها پیرامون جایگزینی نفت ایران هنوز ادامه دارد و برخی تحلیلگران معتقدند این روند به زودی با جایگزینی سایر کشورهای اوپکی برطرف خواهد شد و این موضوع قادر به توقف روند هفته قبل است و از طرف دیگر شاخص دلار ممکن است در هفته‌های پیش‌رو باز هم روند افزایشی را در پیش بگیرد. فدرال رزرو هفته گذشته اقدام به افزایش نرخ بهره کرده و این نرخ به ۲ درصد رسیده که البته انتظار می‌رود تا پایان امسال به ۵/ ۲ درصد نیز برسد. شاخص دلار در برابر ۶ ارز رسمی دنیا در ۱۵ ماه آگوست به بالاترین رقم خود یعنی ۸۶/ ۹۶ واحد رسید که این موضوع ارزش بسیاری از کامودیتی‌ها را در بازارهای دنیا با کاهش روبه‌رو کرد. قیمت طلا در ۱۶ آگوست به پایین‌ترین سطح خود رسید و نقره کف قیمتی را از سال ۲۰۱۶ تجربه کرد. قیمت مس به پایین‌ترین رقم از ژوئن ۲۰۱۷ رسید و این روند در مورد بسیاری از کالاها روند مشابهی را در پیش گرفت. در همان زمان قیمت محصولات کشاورزی نیز کم و بیش از چنین روندی تبعیت کردند؛ اما به تدریج و اکنون که این شاخص روند نزولی به خود گرفته قیمت کالاها در مسیری معکوس قرار گرفته است. در این میان اما چالش‌های تجاری بین چین و آمریکا که برای دوره‌ای طولانی فرماندهی بازارهای کالایی را در دست گرفته بود، هنوز ادامه دارد. در آخرین مذاکرات دو طرف که روز‌های چهارشنبه و پنج‌شنبه در واشنگتن صورت گرفت مسائل متعددی مورد بررسی قرار گرفت؛ اما در این گفت‌وگو‌ها نتایج مورد نظر حاصل نشد. دولت آمریکا که در نظر دارد حقوق گمرکی جدیدی بر ۲۰۰ میلیارد دلار واردات چین اعمال کند، رایزنی‌هایی را به منظور اجرایی کردن این تدبیر در اواخر سپتامبر یا اوایل اکتبر انجام داده است. مذاکرات اخیر آمریکا و چین درباره اختلافات تجاری دو کشور با اجرای حقوق گمرکی متقابل ۲۵درصدی بر ۱۶ میلیارد دلار (۱۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو) کالا از دو کشور همراه شد. دولت چین در اعتراض به عوارض جدیدی که آمریکا بر کالاهای وارداتی از چین وضع کرده، ضد واشنگتن به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده است.
این خبر را به اشتراک بذارید!
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات