سود بیشتر مانع تامین به موقع نیاز داخلی‌ها
به گزارش خبرنگار بورس نیوز، صنعت پتروشیمی در حالی به امید دولت برای تأمین نیازهای ارزی و مالی خود تبدیل‌شده است که خصوصی شدن آن همچنان موردانتقاد کارشناسان و مدیران اقتصادی کشور است.
یکی از دلایلی که این مخالفت‌ها را ایجاد کرده است از بین رفتنی بخشی از بازار صادراتی پتروشیمی به دلیل کاهش تولید برخی محصولات و خام فروشی صرف است.
در کنار انتقادات به نحوه سامان دادن صنعت پتروشیمی و خصوصی‌سازی بی‌مورد در این صنعت، صنایع پایین‌دستی نیز از قیمت بالا و کمبود مواد اولیه برای تولید محصول نهایی گله‌مند هستند.
بسیاری از صنایع کوچک برای به دست آوردن مواد اولیه مجبور به کمک گرفتن از دلال‌های بازار هستند یعنی وقتی می‌شود چیزی را بدون واسطه به دست آورد، ایشان مجبور به دادن باج به افرادی هستند که اصطلاحاً از رانت استفاده کرده و به ایشان دلال می‌گویند.
خصوصی‌سازی به روش اشتباه
در گزارش پیش روی ابتدا به موضوع خصوصی‌سازی در صنعت پتروشیمی ورود کردیم و شاید بهترین فرد برای نظر دادن در مورد تأثیر این رخداد اکبر ترکان باشد که در دولت‌های مختلف مسئولیت‌های نفتی و پتروشیمی نیز بر عهده داشته است.
اکبر ترکان رئیس هیات مدیره شستا نیز در گفت‌وگو با بورس‌نیوز ضمن انتقاد از تأثیر منفی خصوصی‌سازی پتروشیمی در اوایل دهه 90 شمسی گفت: در فرآیند خصوصی‌سازی که در این صنعت رخ داد، اشتباه فاحشی رخ داد و این اتفاق باعث شد تا با قطعه‌قطعه شدن NPC، قدرت جهانی ایران در صنعت پتروشیمی کاهش ملموسی یابد.
وی افزود: در دو دولت یازدهم و دوازدهم، پتروشیمی‌ها پیشرفت خوبی کردند اما هنوز به جایگاه قبل از خصوصی‌سازی نرسیده‌اند.
بسیاری از کارشناسان مستقل در صنعت پتروشیمی نیز با ترکان موافق هستند که نباید پتروشیمی را تکه‌تکه می‌کردیم و اگر چنین اتفاقی رخ نمی‌داد بی‌شک ایران هاب پتروشیمی منطقه و یکی از بزرگان این صنعت در جهان شده بود.
بورس کالا مشکل تأمین را حل می‌کند
اما مشکل بعدی که در ماه‌های گذشته و به بهانه نرخ ارز بیشتر نمایان شده است، تأمین مواد اولیه برای صنایع پایین‌دستی است که صنایع تکمیلی بخش پتروشیمی را نیز با چالش روبه‌رو کرده است.
دلیل بروز این اتفاقات نبود نظارت کافی و ناهماهنگی بین بخش‌های دولتی عنوان می‌شود.
مؤید حسینی صدر مشاور وزیر نفت در گفت‌وگو با بورس نیوز، ضمن تائید وجود مشکل در تأمین مواد اولیه صنایع پایین‌دستی گفت: بزرگ‌ترین مشکل در این حوزه، نبود ارتباط مستمر بین بورس، وزارت نفت، وزارت صنایع و سایر وزارتخانه‌ها است. نبود این ارتباط و تعامل میان ایشان مشکل اصلی است.
وی ادامه داد: متأسفانه تا زمانی که یک مشکل ایجاد نشود هیچ‌کدام از مجموعه‌های درگیر وارد گود نمی‌شوند. باید یک کارگروهی برای برقراری این ارتباط بین دستگاه‌های ذی‌نفع درست شود تا دیگر سرمایه‌گذار و تولیدکننده با استرس‌های گوناگون مواجه نشوند.
حسینی بورس کالا را راه‌حل این مشکل دانست و افزود: قبول کنیم که بورس کالا و بازار سرمایه یک سازوکار علمی در جهان است که این مهم را همه قبول کرده‌اند و ما نیز در داخل کشور باید از این سازوکار حمایت کنیم. به نظر بنده این بازار سرمایه می‌تواند مشکل تأمین نیازهای صنایع مختلف از جنبه ماده اولیه را مرتفع سازد بدون اینکه رانتی به وجود آید.
اما اکبر ترکان در کنار بحث‌های مختلفی که در مورد چرایی این کمبودها و مشکلات در صنایع بالادستی و پایین‌دستی به بالا رفتن نقدینگی در کشور نیز اشاره دارد. وی وقایع اخیر را تنها مخصوص پتروشیمی نمی‌داند.
ترکان قیمت ارز و بالا رفتن هزینه‌های تولید را دلیل روی آوردن پتروشیمی‌ها به صادرات و کاهش عرضه داخلی می‌داند. درحالی‌که فعالان صنعت پتروشیمی که نزدیکی بیشتری با دولت دارند سعی بر مقصر نشان ندادن صنعت پتروشیمی در وضعیت فعلی داشته و تنها ارز را بهانه این رخداد می‌دانند.
نبود دستگاه‌های نظارتی دلیل اصلی بروز مشکل در تأمین
این اظهارنظرها در حالی است که فعالان صنایع پایین‌دستی سود سرشار پتروشیمی‌ها از صادرات به دلیل افزایش قیمت دلار را دلیل اصلی کاهش عرضه در داخل می‌دانند.
حسین در دبیر کل اتحادیه سراسری تعاونی‌های تأمین نیاز صنایع پایین‌دستی ضمن رد ادعای دولتی‌ها در مورد مشکلات تأمین نیاز صنایع پایین‌دستی به خبرنگار بورس‌نیوز گفت: نبود دستگاه‌های نظارتی باعث شده است که دلال‌ها جای شرکت‌های تعاونی مسئول تأمین نیاز صنایع پایین‌دستی را گرفته و مواد اولیه در بازار داخلی یا کم و یا گران به دست صنعت برسد.
وی ادامه داد: در زمان تحریم صنایع پایین‌دستی و بالادستی باید در کنار یکدیگر قرار بگیرند تا بتوان از این بحران نیز خارج شد. به نظر من بورس کالا بهترین انتخاب برای توزیع مواد پلیمری و پتروشیمی است و باید نقاط قوت آن را افزایش و نقاط ضعف را کاهش داد.
به نظر می‌رسد نبود یک تعامل میان دولتی‌ها و خصوصی‌ها و همچنین نداشتن تحلیل درست از شرایط بازار دلیل بروز اختلافات و مشکلاتی شده است که در زمان حال اساساً اثرش بیشتر از تحریم‌های خارجی خواهد بود.
این خبر را به اشتراک بذارید!
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات