از پیشروی رکود تا دلزدگی سهامداران
ثاراسادات میرانکارشناس بازار سرمایهبازار سهام در ماه‌های گذشته اساسا به دلیل نبود وضعیتی مشخص و پایدار در زمین سیاست خارجی و ابهامات چندوجهی نسبت به رویکرد سیاستگذار پولی در ارائه سیاست‌های منسجم حول محور کنترل تورم و حل مشکلات جاری کشور روندی ناپایدار را تجربه می‌کند. افزایش نگرانی‌ها از چشم‌انداز نامشخص وضعیت اقتصادی و مسائل مرتبط با مذاکرات هسته‌ای کشور در بازار سهام پیامدی منفی همچون کاهش تقاضای موثر سهامی برجای گذاشته است.
درچنین وضعیتی همان‌طور که مشاهده می‌شود سهامداران حقیقی با قدرت روزافزون برای حفظ ارزش دارایی‌های ریالی خود در تقابل با تورم در صفوف فروش می‌تازند؛ به‌طوری‌که همزمان با توقف مخابره اخبار مثبت از روند مذاکرات برجامی و سیگنال‌های منفی از روند دو اقتصاد بزرگ جهانی، چین و ایالاتمتحده بازارهای دارایی به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خصوص بورس وارد فاز جدیدی از تغییرات شده‌اند. رکود تقاضا در بازار سهام در حالی بر ابهامات تالارشیشه‌ای افزوده است که سرمایهگذاران هم‌اکنون نسبت به ورود دارایی‌های ریالی خود به بورس تهران نیز با ابهام مواجهند. بلاتکلیفی‌های ناشی از عوامل یادشده استراتژی معاملاتی بورس‌بازان را با تکانه‌های شدیدی روبهرو کرده، به‌گونه‌ای که کمتر کسی فکرش را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کرد در این هفته‌ها بازار چنین سرد و بی‌رمق به روند رو به افول خود ادامه دهد. بررسی رفتار بازیگران بورس تهران حاکی از آن است که ایجاد شرایط ناپایدار در متغیرهای اثرگذار بر بازارهای دارایی، ضمن دامن‌زدن به بی‌اعتمادی سرمایهگذاران در جهت فرسایشی و طولانی‌شدن انتظارات گروه‌های مختلف، به سرمایهگذاران برای خروج از بازار شجاعت بیشتری خواهد بخشید. در همین راستا و با توجه به موارد یادشده به واقع ورود بازیگران جدید به بازار سهام دور از انتظار است. واقعیت بازار سهام در این هفته‌ها به‌وضوح از بر‌هم‌خوردن نظام عرضه و تقاضا در این بازار خبر می‌دهد. وقتی تعادل میان عرضه‌کنندگان و متقاضیان بر‌هم می‌خورد و فروشندگان مصرانه از رقیب پیشی می‌گیرند، بازار همسو با به‌هم خوردن چرخه نامبرده از مسیر تعادلی به‌تدریج خارج و روندی نامتعادل را در‌پیش می‌گیرد. خستگی فرسایشی ناشی از برآورده‌نشدن برخی انتظارات مبتنی بر «صبوری‌کردن» سهامداران، کار را به‌جایی رسانده که بورس نظاره‌گر حقیقی‌ها در مسیر خروج است.
درگیری سرمایهگذاران با این روند فرسایشی در حالی به اوج خود رسیده است که عوامل متعددی در پشت‌پرده وضعیت ایجاد‌شده نقش اساسی ایفا می‌کنند.
عوامل بیرونی موثر بر روند بازار سهام به‌ویژه تحولات بین‌المللی و شوک ارزی ناشی از تغییر مسیر برخی رخدادهای داخلی و خارجی، این بازار را در وضعیتی قرار داده تا فضا برای ریزش قیمت‌ها بیش از قبل فراهم شود. بازار سهام در هفته‌های گذشته با شوک‌های منفی ناشی از تشدید برخی نااطمینانی‌ها در محاسبات خود روبهرو شده است، از این‌رو متقاضیان سهام بر استراتژی احتیاطی خود همچنان اصرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ورزند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که به‌رغم پتانسیل‌های مناسب بنیادی اغلب گروه‌های بزرگ بورس تهران با بیشترین فروش حقیقی مواجه هستند. سرعت‌گرفتن خروج حقوقی‌ها از بازار بیانگر این موضوع است که جریان دادوستدهای بورسی تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی دارد. این روند نامطلوب با ورود به فصل تابستان وارد فاز جدیدی شد، به‌طوری‌که به‌رغم ارزندگی قیمت اکثر سهام، افت چشمگیر ارزش و حجم معاملات را به‌دنبال داشته است. دلزدگی حقیقی‌ها از ورود به بورس و دلایل این موضوع را باید در چند عامل کلیدی و تعیین‌کننده جست‌وجو کرد. بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سهام متاثر از چند عامل اثرگذار معمولا واکنش نشان می‌دهد. در حال‌حاضر نیز این بازار تحتتاثیر افت چشمگیر کامودیتیها، تداوم سیاست‌های انقباضی فدرال‌رزرو مبنی‌بر افزایش نرخ بهره و تعمیق رکود در اقتصاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های چین و ایالاتمتحده با فراز و فرود غیرقابل پیش‌بینی همراه بوده است. در این میان، نرخ دلار یکی از محورهایی است که بارها نشان داده تا چه میزان می‌تواند برای مسیر حرکت قیمت سهام خط و نشان بکشد. وابستگی شدید و قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توجه صنایع کالامحور به نرخ دلار معمولا بورس تهران را با نوسان‌های جدی مواجه می‌کند. با توجه به این مهم که تولیدات شرکت‌های کالایی بورس تهران با نرخ دلار محاسبه می‌شود، هرگونه تغییر، افزایش و کاهش در شاخص قیمتی اسکناس آمریکایی، درآمد شرکت‌های مذکور را مورد هدف قرار می‌دهد. برهمین اساس درآمد حاصل از این تغییرات معمولا با نوسان همراه خواهد بود.
روندکاهشی قیمت نفت، طلا و کامودیتیها و تغییر مسیر داوجونز که بخش پر‌رنگ آن به سیاست‌های‌های انقباضی بانک‌های مرکزی بزرگ دنیا برمی‌گردد، آینده بسیاری از سهام موجود در بورس تهران را با ابهامات جدی مواجه کرده است، بنابراین تحتتاثیر چنین شرایطی وقتی سرمایهگذاران با ناامیدی دوچندان دست‌به‌گریبانند، برای دادوستدهای بورسی نمی‌توانند ریسک کنند. درحالی سرمایهگذاران برای ورود به بورس تهران با اما و اگرهای فراوانی مواجه‌اند که گروه‌های مختلف در داخل بازار نیز با برخی نامهربانی‌ها از سوی سیاستگذار اقتصادی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. روند مذکور سمت و سوی قدرتمندی در جهت رشد به بازار نخواهد داد، از این‌رو شاهد رکود ادامه‌دار خواهیم بود. افت ارزش معاملات خرد به محدوده ۱۳۰۰میلیارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تومان در حالی برای بازار زنگ خطر محسوب می‌شود که چشم‌انداز مثبتی از متغیرهای اثرگذار بر تالار شیشه‌ای مشاهده نمی‌شود. این وضعیت حاکی از درگیری بازار سهام با رکود جدی است که با توجه به شرایط فوق می‌تواند در ماه‌های آتی نیز ادامه یابد. عدم‌ورود پول‌هوشمند به بازار از سوی حقیقی‌ها در کنار تحولات قیمت جهانی کالا و مواد‌خام در آینده‌ای نزدیک دلسردی سهامداران را به‌دنبال خواهد داشت؛ به‌طوری که به‌نظر می‌رسد گروهی از متقاضیان خرید سهام که هم‌اکنون تعداد محدودی نیز به‌شمار می‌روند، در نتیجه وضعیت عنوان‌شده به تماشاچیان سهام تغییر نقش داده و با دلسردی کامل قید بورس را می‌زنند؛ اما اگر در این میان اتفاق‌هایی که بازار را متاثر می‌سازند با تغییر مسیر روبهرو شوند، امکان قرارگرفتن معاملات در مسیری متفاوت دور از تصور نخواهد بود.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات