دومین سال جا ماندگی بورس از بازارها
دنیای‌اقتصاد -علی عبدالمحمدی : فقط دو ایستگاه دیگر تا پایان سال‌پرفراز و نشیب ۱۴۰۱ در بورس تهران باقی‌مانده است. سالی که با ثبت انبوهی از خاطرات تلخ و شیرین در اذهان سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران، در روز یکشنبه پرونده معاملاتی خود در سال۱۴۰۱ را برای همیشه خواهد بست و این سال‌نیز به مانند سنوات قبل، به قطار خاطرات سهامداران خواهد پیوست. صحنه معاملات سهام در سالی که گذشت، آبستن اتفاقات گوناگون و رنگارنگی بود. بی‌‌‌‌‌‌تردید سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران، با توجه به بازدهی خود از بورس در این سال، تعابیر متفاوتی از سالی که گذشت در مخیله خود خواهند داشت.
4 copy
سرمایه‌‌‌‌‌‌گذارانی که موفق به کسب بازدهی بیش از تورم و حتی سایر بازارهای موازی شدند، حلاوت و شیرینی بازار را با ثبت خاطرات دلپذیر به یاد خواهند داشت. همچنین سهامدارانی که توفیق چندانی در جریان معاملات سهام در سال‌جاری کسب نکردند نیز از این سال‌به‌عنوان یک سال‌تلخ یاد خواهند کرد. در سالی که گذشت، نماگر اصلی بازار سهام با رشد 2/ 33درصدی همراه شد، نماگر هموزن اما عملکرد بهتری داشت و 1/ 59درصد افزایش ارتفاع داد. همچنین شاخص‌کل فرابورس نیز 6/ 25درصد رشد را تجربه کرد. پرده و صحنه معاملاتی بورس تهران در سال1401، شاهد اکران طیف گسترده و متنوعی از رویدادهای مهم بود که در ادامه به تفکیک فصول و ماه‌ها به بررسی جزئیات هریک از آنها خواهیم پرداخت.
بهار سبز شاخصها
اولین فصل سال‌برای بازار سهام به مانند آب‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌هوای خود فصل مطبوع و دل‌‌‌‌‌‌انگیزی بود، اما این عملکرد فقط در قیاس با سال1400، عملکرد قابل‌قبولی محسوب می‌شد و بازار سهام در بهار شاهد جاماندگی قیمتی نسبت به بازارهای سکه و ارز بود که به‌ترتیب 26 و 21درصد افزایش ارتفاع داشتند. شاخص‌کل بورس تهران در فصل بهار 6/ 12درصد افزایش ارتفاع داد و نماگر هموزن نیز متاثر از عملکرد مطلوب سهم‌‌‌‌‌‌های کوچک‌تر بازار نسبت به شاخص‌‌‌‌‌‌سازها، موفق به‌ثبت بازدهی 6/ 21درصدی شد. همچنین نماگر اصلی فرابورس نیز در این فصل با افزایش 4/ 13درصد همراه شد. بهترین ماه برای هر سه نماگر فوق‌‌‌‌‌‌الذکر در ربع اول سال، ماه فروردین بود. در اولین ماه از اولین فصل سال‌به ترتیب شاخص‌های یادشده با ثبت بازدهی‌‌‌‌‌‌های 6/ 10، 3/ 15و 13درصدی همراه شدند.
بازار بهار از لنز اتفاقات
فروردین
اولین عاملی که سبب رشد قیمت‌ها در ماه اول فصل بهار شد، جنگ نفسگیر درگرفته میان روسیه و اوکراین بود که فشار صعودی قابل‌‌‌‌‌‌توجهی را به بازارهای جهانی وارد کرد و بورس کامودیتی‌‌‌‌‌‌محور تهران نیز از این امر منتفع شد. به‌علاوه در نیمه دوم سال1400 هر سه نماگر اصلی بازار با کاهش ارتفاع مواجه شده‌بودند و راکد ماندن قیمت‌ها در سال1400 و رسیدن قیمت سهام به محدوده‌‌‌‌‌‌های جذاب نیز از دیگر عوامل تقویت‌‌‌‌‌‌کننده جریان تقاضا در معاملات فروردین بود. در فروردین ماه شاهد دو اقدام مثبت از سوی سازمان بورس در صحنه معاملات بورس تهران بودیم. نخستین اقدام افزایش مظنه قیمت‌های قابل‌مشاهده در سایت TSETMC از 3 ردیف به 5 ردیف بود. همچنین در تارنمای معاملاتی کار‌‌گزاری‌‌‌‌‌‌ها نیز تعداد قابل‌مشاهده مظنه‌‌‌‌‌‌های قیمت به شکل نامحدود در دسترس سهامداران قرار گرفت. این تغییر از سوی بسیاری از فعالان و سهامداران به دیده مثبت نگریسته شد. این امر موجب افزایش شفافیت در بخش سفارش‌های معاملاتی در بورس تهران شد و سبب شد تا آن دسته از سرمایه‌‌‌‌‌‌گذارانی که می‌خواهند فرآیند عرضه و تقاضا را به‌نحوی دقیق‌تر مورد رصد و ارزیابی قرار دهند، دید کامل و جامع‌‌‌‌‌‌تری داشته باشند. در گام دوم نیز سازمان بورس در روز 29فروردین دامنه‌نوسان را در بازارهای اول بورس و فرابورس با افزایش یک‌درصدی از مثبت و منفی 5درصد به مثبت و منفی 6درصد رساند. یقینا این امر نیز یکی از اقداماتی بود که بر کارآیی بازار سهام افزود و به بهبود و روان‌‌‌‌‌‌شدن معاملات سهام کمک شایانی کرد. افزون بر موارد فوق، اعلام ناگهانی تصویب وضع عوارض بر صادرات زنجیره ارزش محصولات فولادی، پتروشیمی و سیمان و همچنین انتشار صورت‌های مالی بیش از 300 شرکت دولتی در سایت کدال از سوی وزارت اقتصاد از دیگر اتفاقات مهم فروردین‌ماه بود.
اردیبهشت
در دومین ماه از اولین فصل سال‌نیز افزایش قیمت‌ها در تالار شیشهای با شیب ملایم‌‌‌‌‌‌تری نسبت به فروردین تداوم یافت. جهت‌‌‌‌‌‌گیری قیمت‌ها در بازار سهام در این ماه، شاخص‌کل بورس تهران را به سمت فتح مجدد ابرکانال 6/ 1میلیون‌واحدی برای اولین‌بار و پس از 19 ماه سوق داد. افزایش قابل‌توجه قیمت کالاهای اساسی در اثر جنگ روسیه و اوکراین که در فروردین ماه نیز در کلیت بازار سهام به‌عنوان محرک پیشران قیمت‌ها در بورس تهران خودنمایی می‌کرد، در اردیبهشت نیز در جریان معاملات سهام حکمفرما بود و نمادهای داخلی تولیدکننده این کالاها با اقبال فعالان بازار روبهرو شدند. از بهمن 1400، چشم‌‌‌‌‌‌انداز تورمی حاکم بر بازارهای دارایی، شاخص قیمت در بازارهای بین‌المللی را با افزایش‌‌‌‌‌‌های افسارگسیخته‌‌‌‌‌‌ای همراه کرد و رشد قیمتی کامودیتی‌‌‌‌‌‌ها بدبینی حاکم بر بازار سهام که در کل سال1400 بر صحنه معاملات سهام سایه افکنده بود را در دو ماه ابتدایی سال1401 ازبین برد. همچنین عامل دیگری که سبب شد رشد فروردین در اردیبهشت نیز ادامه پیدا کند، عامل محدودکننده انتظارات تورمی یعنی مذاکرات احیای برجام بود که در آن مقطع به شکلی آهسته و پیوسته به حاشیه رفت و مسکوت‌‌‌‌‌‌ماندن آن موجب شد تا بازارهای دارایی و به‌خصوص بازار سهام از وقوع آن دلسرد شوند. همین امر سبب شد تا احتیاط برجامی بازار سهام که تقریبا در کل سال1400 موجب شده‌بود تا تقاضا در بورس تهران به حداقل برسد، کنار برود و قیمت‌ها رفته‌رفته راه صعود در پیش بگیرند و رخوت سال1400 به‌نوعی در دوماهه اول 1401 جبران شود.عاملی که سبب شد تا در اردیبهشت ماه نماگر هموزن رشد بیشتری را نسبت به شاخص‌کل تجربه کند، حذف ارز 4200تومانی بود. اقتصاد کشور در اردیبهشت در گیرو‌دار حذف ارز ترجیحی بود و بسیاری از اقتصاددان‌‌‌‌‌‌ها معتقد بودند که حذف این ارز که به بهانه حمایت از مصرف‌کننده نهایی اجرایی می‌شود، به نفع کل اقتصاد کشور است، چراکه جز رانت هیچ حاصلی نداشته و در عمل فقط توانسته به دلیل قیمت‌گذاری دستوری محصولات شرکت‌هایی که از این ارز استفاده می‌کنند (مانند گروه دارویی و گروه زراعت)، سود شرکت‌های مذکور را کاهش دهد. باور غالب در بازار سهام در آن مقطع این بود که بورس می‌تواند از حذف ارز ترجیحی منتفع شود، چراکه با واقعی‌‌‌‌‌‌شدن قیمت‌ها امکان افزایش سود صنایع و در نتیجه رشد قیمت سهام در آنها وجود دارد. از آنجا که نمود عینی عملکرد قیمتی شرکت‌های کوچک و باارزش بازار پایین‌تر بازار در شاخص هموزن به‌خوبی عیان و نمایان است و شرکت‌هایی که ارز ترجیحی دریافت می‌کردند اکثرا جزو شرکت‌های کوچک‌تر بازار بودند، رشد قیمتی در نمادهای باارزش بازار پایین که متاثر از امید به رشد سودآوری شرکت‌های کوچک و بهره‌‌‌‌‌‌مند از ارز ترجیحی بود، سبب ثبت عملکرد بهتر نماگر هموزن در قیاس با شاخص‌کل شد.
احتمال تشدید افزایش نرخ بهره برای مقابله با اژدهای تورم از سوی بانک‌های مرکزی اقتصادهای بزرگ جهان و در راس آن فدرال‌رزرو و به موازات آن احتمال رکود در اقتصاد جهانی و کاهش تقاضا برای کامودیتی‌‌‌‌‌‌ها نیز از جمله عواملی بود که ترمز قیمت‌ها در بازار سهام را کشید و سبب شد تا قیمت‌ها و شاخصها با شیب ملایم‌‌‌‌‌‌تر و شتاب کم‌‌‌‌‌‌تری نسبت به فروردین در مسیر صعودی قدم بردارند.
خرداد
در داغ‌‌‌‌‌‌ترین ماه بهار، اما جریان معاملات به سستی گرایید و تنور معاملات سهام در مقایسه با دو ماه ابتدایی بهار سردتر شد. در خرداد ماه هر سه شاخص اصلی بازار سهام با کاهش ارتفاع روبهرو شدند و شاخص‌کل، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس به‌ترتیب با افت‌‌‌‌‌‌های 5/ 2، 8/ 3 و 3/ 3درصدی همراه شدند. کاهش محسوس تقاضا در آخرین ماه فصل بهار، ضعف نسبی قیمت‌ها و شاخصها را در پی داشت و بازار سهام با ثبت عملکرد ضعیف در این ماه، گوی و میدان را به بازارهای موازی مانند سکه و ارز واگذار کرد. در ماه پایانی بهار عواملی مانند اخبار ناامیدکننده از احیای برجام و تقویت انتظارات تورمی نشاتگرفته از سایه مستمر و مداوم تحریم‌ها و همچنین حذف ارز 4200تومانی سبب شد دلار هرچند موقت، سقف جدیدی را ثبت کند و در مجموع بهار، رشد 21درصدی را ثبت کند. سکه نیز با ثبت بازدهی 26درصدی، بازار برنده در ربع اول سال لقب گرفت.دلایل مختلفی را می‌توان به‌عنوان عواملی که مانع شدند تا روند صعودی دو ماه ابتدایی سال‌در خرداد ادامه پیدا نکند نام برد. اولین دلیل این بود که با کمرنگ‌‌‌‌‌‌شدن حساسیت افکار عمومی و متعاقبا رسانه‌‌‌‌‌‌های جهان نسبت به تبعات جنگ در شرق‌اروپا و همزمان با آن افزایش نرخ‌های تورم، حساسیت بر روی تدابیر اتخاذ بانک‌های مرکزی برای مهار افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در بسیاری از کشورها افزایش یافت. در این ماه اقتصادهای حوزه یورو و ایالات‌متحده با جدیت سیاست‌های ضدتورمی را دنبال کردند و افزایش نرخ‌های بهره با هدف کنترل تورم، به‌سرعت در قیمت دارایی‌ها در بازارهای مربوطه لحاظ شد؛ در واقع بازار سهام در ایران به سبب حجم بالای نمادهای تولیدکننده کالاهای اساسی اثرپذیری زیادی از قیمت‌های جهانی دارد. افزایش نرخ بهره در راستای مهار تورم در اقتصادهای مطرح جهان، به‌عنوان یک قاعده اقتصادی همواره با ارزش دارایی‌ها رابطه عکس دارد. همین مساله سبب شد تا بازار سهام به سبب احتمال کاهش مقدار دلاری فروش خود با کاهش تقاضا مواجه شود، به‌‌‌‌‌‌همین‌‌‌‌‌‌دلیل بود که در یک‌‌‌‌‌‌ماه پایانی بهار هم بورس و هم فرابورس با تضعیف تقاضا در این بازار مواجه شدند.همچنین هرساله در فصل تابستان به دلیل استفاده گسترده از سیستم‌‌‌‌‌‌های سرمایشی در سطح کشور، مشکل قطعی برق برخی صنایع برای جبران کمبود برق کشور نیز یکی از معضلاتی می‌شود که پیرامون بازار سهام قدرت‌‌‌‌‌‌نمایی می‌کند و این موضوع نیز به نوبه خود چشم‌‌‌‌‌‌انداز منفی را فراروی بعضی از صنایع بازار در فصل‌گرم سال‌قرار داد.
کم رونقی بورس در تابستان
تابستان برای بازار سهام به مانند اسمش داغ و‌گرم نبود و این فصل تنها برش سه‌‌‌‌‌‌ماهه سال‌بود که هر سه نماگر اصلی بازار با افت مواجه شدند. در دومین فصل سال، شاخص‌کل بورس تهران با افت 12درصدی همراه شد. نماگر هموزن نیز 6/ 6درصد کاهش ارتفاع داشت. شاخص‌کل فرابورس نیز افت 7/ 11درصدی را تجربه کرد. بازار سهام که در فصل بهار با افزایش دسته‌‌‌‌‌‌جمعی قیمت‌ها روبهرو شده‌بود در فصل تابستان با کاهش همه‌‌‌‌‌‌جانبه قیمت‌ها توام شد تا عملکرد شاخص‌کل بورس تهران در مقیاس 6 ماهه اول سال‌منفی باشد. در هر سه ماه تابستان 1401، سه شاخص اصلی بازار عملکرد منفی از خود بجا گذاشتند تا تابستان تبدیل به سرخ‌‌‌‌‌‌ترین فصل بازار سهام در سال1401 شود.
بازار تابستان از لنز اتفاقات
تیر
ضعف جریان تقاضا که در خرداد ماه ایجاد شده‌بود در معاملات سهام در تیرماه نیز ادامه‌‌‌‌‌‌دار بود و شاخص‌کل بورس تهران، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس به‌ترتیب با افت 4/ 4، 6/ 4 و 2/ 6درصدی همراه شدند تا برای دومین ماه متوالی بورس‌‌‌‌‌‌بازان شاهد ثبت عملکرد منفی در مقیاس ماهانه در هر سه شاخص مذکور باشند. در تیرماه بازارهای موازی نیز وضعیت مطلوبی نداشتند و سکه که صدرنشین بازارها به لحاظ ثبت بازدهی در فصل بهار بود، در اولین ماه تابستان با افت 52/ 4درصدی همراه شد و دلار نیز معاملات تیرماه را با افت ناچیز 16/ 0درصد به اتمام رساند.از جمله عواملی که در کلیت بورس تهران موجبات افت نماگرهای بازار و قیمت‌ها را فراهم آورد، می‌توان به افت قیمت‌ها در بازارهای جهانی تحت‌تاثیر افزایش ادامه‌‌‌‌‌‌دار نرخ بهره اشاره کرد. همچنین مذاکرات دوحه در تیرماه انجام شد و دستاورد مذاکرات برای هر دو طرف تقریبا هیچ بود. بازار سهام نیز در تیرماه به این رویداد واکنش دوچندان منفی از خود نشان داد و با چند‌‌‌‌‌‌‌درصد ریزش طی روزهای متوالی همراه شد. همچنین به مانند ماه خرداد، ترس و هراس از احتمال قطعی برق صنایع درگرم‌ترین فصل سال‌در حوالی بازار سهام جولان می‌داد.
مرداد
در معاملات ماه مرداد بورس تهران شاهد سنت‌‌‌‌‌‌شکنی در عملکرد شاخص‌های بازار نبودیم و در این ماه نیز دماسنج اصلی تالار شیشهای، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس به‌ترتیب با افت 2/ 3، 6/ 1 و 8/ 2درصدی همراه شدند. بازار سهام در معاملات مرداد ماه درگیر دست‌وپنجه نرم‌کردن با عدم‌قطعیت‌‌‌‌‌‌های فراوان در موضوعات مختلف سیاسی و مباحث اقتصاد کلان بود. ارزش معاملات خرد بازار سهام در این ماه، متاثر از عدم‌قطعیت‌‌‌‌‌‌هایی که در حوزه سیاست خارجی کشور و به‌خصوص ابهامات نشاتگرفته از پرونده معاملات هستهای، به سطوح نازلی کاهش پیدا کرد. قدر مسلم در این‌چنین فضای غبارآلودی که همه بازارها با آن درگیر بودند، انتظار رونق از بورس تهران غیرعادی بود. قرارگرفتن در یک بام و دو هوای معادلات چندمجهولی بازارهای مختلف در این ماه بی‌‌‌‌‌‌اعتمادی مسبوق به‌سابقه سهامداران را مجددا شارژ کرد و وضعیت بازار را بحرانی‌‌‌‌‌‌تر کرد. این روند سبب شد تا بازار حتی در مواجهه با دریافت اخباری مبنی‌بر پیشرفت مذاکرات هستهای یا دریافت گزارش‌های فراتر از انتظار از عملکرد فصلی شرکت‌ها رغبتی از سوی پول حقیقی مشاهده نکند.
شهریور
ثبت عملکرد منفی در شاخصها در شهریورماه نیز ادامه‌‌‌‌‌‌دار بود و شاخص‌کل بورس تهران، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس با کاهش 9/ 4، 4/ 0 و 1/ 3درصدی همراه شدند. وضعیت رکودی در صحنه معاملات بورس تهران در معاملات آخرین ماه تابستان معامله‌گران را بیش از پیش نسبت به احتمال بازگشت رونق به صحنه معاملات بازار سهام دلسردتر کرد. بورس تهران که در دو ماه ابتدایی سال‌با افزایش ارتفاع 4/ 17درصدی همراه شده‌بود، با ثبت عملکرد منفی در ماه شهریور برای چهارمین ماه متوالی با کاهش ارتفاع شاخصها مواجه شد تا در نیمه اول سال1401، به‌رغم ثبت بازدهی مثبت در بهار، شاخص‌کل برای اولین‌بار در محدوده منفی قرار بگیرد. در ماه شهریور، بخش مهمی از فعالان بازار سهام تحت‌تاثیر طولانی‌شدن مذاکرات برجامی و افزایش مداوم نرخ‌های بهره از سوی بانک‌های مرکزی اقتصادهای قدرتمند، نسبت به مسیر آتی بازار سهام بی‌‌‌‌‌‌اعتماد شدند.
بازگشت رونق در فصل خزان
در فصل خزان، بار دیگر رونق به معاملات بازار سهام بازگشت. هرچند بازدهی‌‌‌‌‌‌های ثبت‌شده در هر سه نماگر اصلی بازار کمتر از بازدهی‌‌‌‌‌‌های مثبت فصل بهار بود، اما تجربه ثبت بازدهی مثبت در قیاس با فصل تابستان که بازار با افت قیمت‌ها مواجه شد، برای سهامداران وضعیت مطلوب‌تری را به ارمغان آورد. در معاملات پاییز، شاخص‌کل بورس تهران 4/ 10درصد افزایش ارتفاع داد، نماگر هموزن رشد 65/ 12درصدی را تجربه کرد و شاخص‌کل فرابورس نیز صعود 22/ 4درصدی را تجربه کرد. در اولین ماه از سومین فصل سال یعنی مهرماه هر سه نماگر بازار جامه سرخ به‌تن داشتند. بهترین ماه فصل پاییز به لحاظ ثبت بازدهی در نماگرهای بازار سهام، در سردترین ماه آن ثبت شد. در معاملات ماه آذر شاخص‌کل بورس تهران، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس به‌ترتیب با ثبت بازدهی‌‌‌‌‌‌های 9/ 12، 1/ 18 و 2/ 12درصدی همراه شدند.
مهر
رخوت و رکود در معاملات تالار شیشهای در ماه مهر نیز همچنان مانند چهار ماه قبل از آن ادامه‌‌‌‌‌‌دار بود. در این ماه بازار سهام پس از تجربه چند ماه متوالی منفی، به حرکت خود در مسیر نزولی پایان داد و زمانی‌که بازار سرمایه از تورم جا بماند و از محل تورم منفعتی کسب نکند، اما درعین‌حال دلار آزاد سقف‌های جدیدی را بشکند، سهامداران شجاعت و جسارت بیشتری برای جذب‌‌‌‌‌‌شدن به بازارهای غیرمولد پیدا خواهند کرد. افزایش قیمت تمام‌‌‌‌‌‌شده کالاها درحالی‌که سودآوری شرکت‌ها مورد هدف قرار گرفته‌است، سهامداران را با تردید و شبهات بسیاری در این زمینه مواجه کرد و قرارگرفتن سیاستگذار اقتصادی در این مسیر ناصحیح سبب رواج دلالی و سفته‌‌‌‌‌‌بازی شد. شواهد در آن مقطع حاکی از آن بود که در چنین وضعیتی سهامدار با درنظرگرفتن عدم‌‌‌‌‌‌بازدهی متناسب و همسو با انتظارات تورمی از بازار خارج می‌شود، به‌طوری‌که روند فوق بازار سهام را مجددا در مسیر نزولی قرارمی‌دهد. سرکوب قیمت ارز نیمایی در معاملات مهرماه از جمله علل دیگری بود که قیمت‌ها را در این ماه تحت‌فشار قرار داد. برخورد چکشی با دلار نیمایی که سودآوری صنایع بورسی را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌داد سبب شد در این ماه اکثر فعالان بازار سهام که به قصد فعالی‌‌‌‌‌‌های سفته‌‌‌‌‌‌بازانه و کوتاه‌‌‌‌‌‌مدت راهی بازارها می‌شوند، بازار سهام را ترک کنند و راهی دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری شوند.
آبان
پس از تجربه 5 ماه متوالی منفی در عملکرد قیمت‌ها و شاخص‌های تالار شیشهای، بالاخره در هشتمین ماه سال‌شاهد تغییر روند در بازار سهام بودیم و نماگرهای بازار رنگ سبز را مهمان دیدگان سهامداران کردند. در این ماه شاخص‌کل بورس تهران، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس به‌ترتیب با ثبت بازدهی‌‌‌‌‌‌های 6/ 7، 7/ 6 و 7/ 3درصدی همراه شدند. قیمت اسکناس آمریکایی در معاملات بازار غیررسمی با افزایش 8درصدی همراه شد و از کانال 32هزار‌تومان به کانال 35هزار‌تومان رسید‌و سقف تاریخی خود را در این ماه جابه‌‌‌‌‌‌جا کرد. شعله‌‌‌‌‌‌ورتر‌شدن مجدد آتش انتظارات تورمی در اثر بدبینی‌ها نسبت به احیای برجام با چاشنی سقف شکنی‌‌‌‌‌‌های دلار سبب شد تا بازار سهام نیز پس از 5 ماه از بند رنگ قرمز در نقشه بازار و تابلوی معاملات رهایی یابد و سهامداران نسیم دل‌‌‌‌‌‌انگیزی از تغییر روند را در گردونه معاملات بورس تهران حس کنند.
آذر
روند صعودی شکل‌‌‌‌‌‌گرفته در ماه آبان در بورس تهران، تحت‌تاثیر ادامه کانال‌‌‌‌‌‌شکنی‌‌‌‌‌‌های صعودی دلار در بازار غیررسمی در آخرین ماه پاییز نیز ادامه‌‌‌‌‌‌دار بود. در ماه آذر دلار با افزایش قیمت 12درصدی همراه شد و از کانال 35هزار‌تومان، خود را به نزدیکی‌‌‌‌‌‌های ابرکانال 40هزار‌تومانی رساند. افزایش افسارگسیخته اسکناس آمریکایی جریان تقاضا در صحنه معاملات بورس تهران را نسبت به ماه قبل یعنی آبان تقویت کرد و بازار به حرکت خود در مسیر صعودی ادامه داد.
زمستان داغ بورس
سردترین فصل سال، برای بورس تهران گرم‌ترین فصل سال1401 بود. در زمستان شاخص‌کل بورس تهران با رشد 7/ 21درصدی همراه شد تا بیشترین رشد فصلی خود را در سال1401 و همچنین از تابستان 99 به بعد تجربه کرده باشد. نماگر هموزن نیز در این فصل تحت‌تاثیر عملکرد مثبت در نمادهای کوچک‌تر بازار با افزایش ارتفاع 3/ 24درصدی مواجه شد تا این نماگر نیز بیشترین رشد فصلی خود در سال‌جاری و همچنین بیشترین رشد فصلی خود را از بهار 99 به بعد تجربه کرده باشد. شاخص‌کل فرابورس نیز با ثبت بازدهی 4/ 20درصدی بهترین عملکرد خود در سال1401 و همچنین از تابستان 99 به بعد را تجربه کرد. آخرین ماه از آخرین فصل سال‌با ثبت بازدهی 8/ 18درصد، بهترین ماه بازار سهام در فصل زمستان و سال1401 برای شاخص‌کل بورس تهران بود.
دی
عدم‌خوش‌بینی به فضای اقتصاد کلان کشور، همچنان قیمت اسکناس آمریکایی را در معاملات ماه دی، با افزایش قیمت مواجه کرد. دلار در این ماه 2/ 8درصد افزایش ارتفاع داد و بازار سهام نیز شاهد سومین ماه صعودی متوالی و ثبت عملکرد مثبت در نماگرها بود. شاخص‌کل بورس تهران در معاملات دی ماه ابرکانال 6/ 1میلیون‌واحدی را پس از مدت‌ها دوباره پس گرفت و در اندیشه رسیدن به قله تارخی فتح شده خود در سال99، حتی تا نزدیکی‌‌‌‌‌‌های ابرکانال 7/ 1میلیون‌واحدی نیز پیش رفت، اما در دستیابی به این ابرکانال ناکام بود.
بهمن
معاملات روزهای ابتدایی ماه بهمن با عقب‌‌‌‌‌‌نشینی شاخص‌کل بورس تهران از کانال 6/ 1میلیون‌واحدی همراه شد. دلار در معاملات بهمن رشد افسارگسیخته 25/ 15درصدی را ثبت کردو تا نزدیکی‌‌‌‌‌‌های ابرکانال 50هزار‌تومان نیز پیشروی کرد و نزول قیمت‌ها در تالار شیشهای نوعی واگرایی را بین قیمت سهام و قیمت دلار پدید آورد. در ماه بهمن، شاخص‌های بازار سهام پس از تجربه سه ماه صعودی متوالی در آبان، آذر و دی تحت‌تاثیر سایه ریسک‌های داخلی مجددا وارد مدار نزولی شدند. شاخص‌کل بورس تهران، نماگر هموزن و شاخص‌کل فرابورس در دومین فصل زمستان به‌ترتیب با کاهش 2/ 9، 4/ 9 و 8/ 6درصدی همراه شدند تا بهمن تبدیل سرخ‌‌‌‌‌‌ترین و منفی‌‌‌‌‌‌ترین ماه بازار سهام در سال 1401 شود. رشد قیمت‌ها در سه ماه قبلی تنفس و استراحت قیمتی را برای قیمت‌های سهام الزامی کرده بود، اما ریسک‌های داخلی بازار سهام و در راس آن ساز مخالف شورای‌رقابت بر سر مساله عرضه خودرو در بورس‌کالا سبب شد بازار سهام و فعالان بورس تهران به مقوله افزایش قیمت دلار در بازار غیررسمی بی‌‌‌‌‌‌تفاوت باشند.
اسفند
آخرین ماه از آخرین فصل سال، اوج حکمرانی و خودنمایی دلار در فضای اقتصاد کلان کشور بود. دلار در این ماه تا نزدیکی‌‌‌‌‌‌های ابرکانال 60هزار‌تومان پیشروی کرد. بازار سهام نیز با وام گرفتن از این رشد دلار در مسیر صعودی گام برداشت. در این ماه شاخص‌کل بورس تهران در یک روند صعودی از کانال 5/ 1میلیون‌واحدی، تا کانال 8/ 1میلیون‌واحدی پیشروی کرد و برای اولین‌بار بعد از ریزش سال99 موفق به بازپس‌‌‌‌‌‌گیری ابرکانال 8/ 1میلیون‌واحدی شد. همچنین در جریان معاملات اسفندماه، نماگر هموزن سقف تاریخی خود را که در مرداد سال99 ثبت کرده بود مجددا فتح کرد و حتی موفق به تثبیت در بالای این محدوده و مرز روانی مهم شد. شتاب رشد شاخص‌کل بورس تهران در این ماه به حدی بالا بود که در 4 روز از اسفندماه، شاخص مذکور موفق به‌ثبت بازدهی در حوالی 4درصد در مقیاس روزانه شد. بازار سهام در اسفندماه با ثبت رشدهای مذکور بخشی از جاماندگی خود را در مقایسه با بازارهای موازی جبران کرد.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات