وصال شاخص کل با سقف تاریخی
دنیای اقتصاد- عاطفه چوپان : شاخص کل بورس سرانجام بعد از حدود ۳۱ ماه سقف تاریخی خود را روز گذشته شکست و در کانال دومیلیون و ۱۱۹ هزار واحد قرار گرفت. این در حالی است که قیمت دلار ۲۱ مردادماه ۹۹ حدود ۲۱هزار تومان و سکه ۱۰میلیون و ۴۵۰هزار تومان بود. کارشناسان خوشبین هستند که سال جدید بازار سرمایه بتواند عقب‌ماندگی حدود سه‌ساله خود را تا حد زیادی جبران کند و به شرط فراهم شدن ابزارهای لازم، ۱۴۰۲ دست‌کم سال گذار از دوران رکود بلندمدتی باشد که سال‌ها بر بازار سرمایه سایه افکنده و سرمایه‌های زیادی را از مولدترین بازار کشور فراری داد. ریسک تصمیمات دولت همچنان به‌عنوان سنگین‌ترین سایه بر بازار سرمایه مطرح می‌شود. کارشناسان امیدوارند بازاری که از لحاظ بنیادی و تکنیکالی کاملا مستعد رشد است چنانچه از سوی دولت تهدید نشود امسال بتواند دست‌کم همگام با تورم به سهامدارانی که سهام سودساز را تشخیص دهند سود برساند. اما ابزارهای لازم برای رشد بازار سرمایه در سال ۱۴۰۲ چیست؟ تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه به این سوال پاسخ خواهد داد.
ابزارهای رشد
سلمان نصیرزاده، تحلیلگر بازار سرمایه، در این باره عنوان کرد: باید بپذیریم برای اینکه بازار سرمایه بخواهد مسیر رو به رشد خود را ادامه دهد که به‌حق پتانسیل‌های لازم به این منظور را دارد به ابزار نیاز دارد. این ابزار در صورت تقویت باعث می‌شود بورس بتواند مسیر خود را برای اینکه نماگر اصلی در کانال دومیلیون واحد تثبیت شود و اهداف جدید و حتی کانال سه‌میلیون واحد را ببیند ترسیم کند.
وی ادامه داد: یکی از ابزارهای بسیار مهم و موردنیاز بازار بازگشت «اعتماد عمومی» است. بازگشت این باور که بازار سرمایه می‌تواند یک ابزار کارآمد برای جذب بخشی از نقدینگی سایر بازارهای موازی باشد بسیار مهم است. چون این موضوع تا حدود زیادی می‌تواند منابع سیالی را که در سایر بازارها هست به سمت بورس جذب کند. این فرآیند باید با مسیری همراه باشد که دولت، حاکمیت و رگولاتور برای بازار فراهم می‌کند. این تحلیلگر بازار سرمایه یکی دیگر از ابزار موردنیاز برای ادامه روند رو به رشد بازار سرمایه را «ثبات قوانین» دانست و گفت: متاسفانه همچنان در بازار سرمایه با فقر این موضوع مواجهیم و سیاست‌های مداخله‌گرایانه دولت مثل دو سال گذشته همچنان در بازار پابرجاست و حتی رنگ‌و‌بوی جدیدی نیز به خود گرفته است.
طی دو سه هفته اخیر معاملاتی نرخ ارز ۲۸هزار و ۵۰۰تومان برای بورس که قرار بود به نرخ مبادله تغییر کند برگشته است. این موضوع با حواشی مختلف و ابهاماتی که وجود دارد مشخص نیست چه سازوکاری خواهد داشت. مشخص نیست نقش بورس کالا در این میان به چه صورت است و این‌ها مشکلاتی است که همچنان با آن دست به گریبان هستیم. نصیرزاده عنوان کرد: در حال حاضر در نرخ محصولات فلزی در بورس کالا مداخلاتی انجام می‌شود. در بحث عرضه خودرو در بورس کالا نیز خبر جدیدی مبنی بر ادامه عرضه نیست. در نحوه تعیین قیمت خوراک پتروشیمی نیز هنوز چیزی مشخص نیست. این آشفتگی و عدم پایداری در تصمیماتی که گرفته می‌شود و همچنان مداخلات موجود یکی از مشکلات مهمی است که بر سر راه بازار سرمایه وجود دارد. برای اینکه فعالان بازار سرمایه به اجماعی برای ماندن در این بازار و فعالان سایر بازار به یک اجماع برای ورود به این بازار برسند نیازمند ثبات قوانین و کاهش مداخلات هستیم.
این تحلیلگر بازار سرمایه اظهار کرد: یکی دیگر از قطعات پازل رشد بازار سرمایه مساله «هزینه پول و نرخ بهره» است، در این بخش همچنان شاهد سیاست‌های انقباضی هستیم. این در حالی است که همیشه حرکت‌های جهشی بازار سرمایه در یک روند پایدار رخ داده است، به این معنا که فعالان بازار سرمایه به این اجماع رسیدند که این بازار ارزنده است، مداخلات دولت حداقلی است و فضای سیاسی یک آرامش حداقلی دارد و در بحث سیاست‌های پولی شاهد سیاست‌های انبساطی هستیم. در حال حاضر این ابزارها در بازار سرمایه به چشم نمی‌خورد. علاوه بر این، سیاست‌های بین‌المللی نیز همچنان مبهم است و همه این موارد این سرعت‌گیر را برای بازار ایجاد و حرکت آن را کند کرده است.
تعدیل عقب‌ماندگی
وی ادامه داد: در حال حاضر بخشی از عقب‌ماندگی که نسبت به سایر بازارها داشتیم با شکست سقف تاریخی مقداری تعدیل شده و بازار سرمایه نیز در مقطع فعلی و حداقل تا انتهای بهار ۱۴۰۲ قیمت‌ها را با سود برآوردی خود در سال ۱۴۰۲ می‌بیند و خود را با نرخ دلار حدود ۴۰هزار تومان تثبیت می‌کند. یعنی اگر P/ E TTM بازار در محدوده بین ۸ تا ۱۰ واحد باشد از نظر گذشته‌نگر شاید جذابیت زیاد بالا نباشد و حتی در شرکت‌های پتروشیمی و فولادی‌ها ما شاهد P/ Eهای دورقمی نیز هستیم. اما چرا بازار در حال خرید این سهم‌هاست؟ چون قیمت فعلی خرید بازار با چشم‌انداز آتی و با سود سال ۱۴۰۲، با دلار ۴۰ هزار تومان و با فرض ثبات قیمت‌های جهانی انجام می‌شود. اگر این اتفاق بیفتد P/ Eها تعدیل می‌شود و به محدوده ۴ تا ۶ واحد تنزل پیدا می‌کند.
نصیرزاده در پاسخ به این سوال که آیا ما این اثرات را در کوتاه‌مدت خواهیم دید، افزود: به نظر می‌رسد با توجه به اینکه بازار در مقطع فعلی خود را به محدوده ۲میلیون و ۱۰۰هزار واحد رسانده بتواند خود را تا محدوده دومیلیون و ۳۰۰هزار واحد هم با فرض ماندگاری جریان پول برساند و برای مدتی در این کانال تثبیت شود. بعد از این بازار منتظر اطلاعات جدید است. این اطلاعات شامل مشخص شدن سیاست‌های کلان در حوزه‌هایی که به آنها اشاره شد می‌شود. علاوه بر این گزارش مالی شرکت‌ها نیز موضوع مهمی است. گزارش‌های فصل زمستان و نیز گزارش‌های ماهانه را پیش رو داریم و طی دو تا سه ماه آینده بازار هم گزارش‌های پایان سال مالی ۱۴۰۱ و هم بهار ۱۴۰۲ را خواهد دید. این اطلاعات سیگنال اولیه‌ای است که نشان‌‌دهنده چرخش سودآوری شرکت‌ها از مسیر رکود و نزول دوساله اخیر به سمت رشد خواهد بود.
وی ادامه داد: در نتیجه این گزارش‌ها که احتمالا مثبت خواهد بود بازار اطمینان خاطری نسبت به توانایی برای سودآوری در سال ۱۴۰۲ بیش از دو سال گذشته حاصل می‌کند. انتظار رشد سودآوری و رشد بازدهی به چرخش نگاه بازار منجر می‌شود. در این مقطع زمانی که ترسیم شد بازار می‌تواند به منطقه ثبات برسد و تا کانال دومیلیون و ۳۰۰هزار واحد نوسان کند. پس از آن اطلاعات خود را به بازار تحمیل خواهد کرد و اگر این اتفاقات درحالی‌که جریان پول در بازار باقی است اتفاق بیفتد که به نظر می‌رسد این اتفاق خواهد افتاد، بازار با رشد خوبی روبه‌رو می‌شود. پیش‌بینی می‌شود ماندگاری اثر روانی شاخص دومیلیون و ۱۰۰ هزار واحد باعث ماندگاری جریان پول شود.
افزایش ورود نقدینگی
این تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: میانگین ارزش معاملات خرد روزانه در سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان بود و در سال ۱۴۰۱ هم این عدد در همین محدوده ماند اما الان می‌بینیم که مسیر در حال تغییر است و انتظار داریم به تدریج نگرش فعالان بازار نیز به سمت افزایش جریان پول تغییر کند و این افزایش جریان پول، خود را به بالای محدوده ۱۰هزار میلیارد تومان برساند. اگر این اتفاق بیفتد و اطلاعات مالی شرکت‌ها که تا تیر‌ماه منتشر می‌شود نیز اطلاعات مثبتی باشد، می‌توان گفت به‌تدریج برای نیمه دوم سال ۱۴۰۲ شرایط حتی بهتر از زمستان ۱۴۰۱ و بهار ۱۴۰۲ خواهد بود.
وی ادامه داد: در نتیجه شاخص می‌تواند رشد بیشتری داشته باشد. علاوه بر این در پایان امسال نیز انتخابات مجلس شورای اسلامی در پیش است که به نظر می‌رسد یکی از محرک‌های غیربازاری برای تحرک بازار است و آن هم می‌تواند در نیمه دوم سال تاثیرگذار باشد. نصیرزاده بیان کرد: به طور کلی هر چقدر ابزار یاد‌شده برای بازار بیشتر فراهم باشد و خود را به بازار تحمیل کند باعث ورود بیشتر جریان نقدینگی به بازار خواهد شد. ورود بیش از پیش جریان نقدینگی به بازار سرمایه نیز می‌تواند حرکت بازار را تقویت کند. اما در مقطع کنونی با توجه به اتفاقات اخیر در بورس کالا و تغییر تصمیمات در مورد نرخ ارز نیمایی که البته ماندگار نخواهد ماند، در کوتاه‌مدت بازار در محدوده‌های فعلی درگیر خواهد بود.
اما شخصا نگرانی ندارم و به نظرم از دید تکنیکال و بنیادی با توجه به پیشران‌های موجود، شاخص فعلا در محدوده ۲میلیون تا ۲میلیون و ۳۰۰هزار واحد در نوسان خواهد بود و جریان پول در صنایع مختلف خواهد چرخید و با اطلاعات جدید مسیر جدیدی برای بازار سرمایه ترسیم خواهد شد. این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه هنوز به این نتیجه نرسیده‌ام که سال ۱۴۰۲ سالی مشابه نیمه اول سال ۹۹ خواهد بود، گفت: به نظر من جنس بازار هنوز از جنس رشد جهشی نیست و برای جهش‌های قابل‌توجه نیاز به ابزاری است که پیش‌تر به آن اشاره شد. در بررسی دوره‌های زمانی رشدهای فزاینده در دهه اخیر ابزارهایی مشابه وجود دارد که در حال حاضر بخشی از آنها در بازار در حال تکمیل است اما در بخشی از آنها همچنان شاهد نقص هستیم.
نصیرزاده در خصوص آن دسته از سهامدارانی که در سال ۹۹ در بازار سرمایه ضرر کردند و با این وجود همچنان سهامداری کردند، گفت: این افراد همچنان باید سهام خود را نگه دارند، چون طی یک تا دو سال آینده بازار جهش‌های بزرگی خواهد داشت. چرا که با رویه ای که پیش می‌رویم بی‌شک تورم فزاینده خواهیم داشت و رشد نرخ ارز قطعا به اینجا ختم نمی‌شود. در این میان خطرناک‌ترین اتفاقی که در حال وقوع است این است که اقتصاد ما خود را با دلار ۴۰ تا ۵۰هزار تومان تثبیت می‌کند.
فنر فشرده
وی ادامه داد: در این میان سیاست‌های مداخله‌گرایانه و قیمت‌گذاری دستوری شاید در کوتاه‌مدت مقداری سرعت نرخ تورم را به صورت تئوری کنترل کند اما کاملا به شکل فنر فشرده است که تورم‌های فزاینده را سبب می شود. این تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: در مجموع جنس ۱۴۰۲ تا به امروز با جنس بازار نیمه اول ۹۹ را متفاوت می‌دانم و به نظرم هنوز به آن نقطه نرسیدیم. اما دیر یا زود حاکمیت به این نتیجه خواهد رسید که یکی از ابزارهای درآمدزایی بازار سرمایه است، چرا که بیش از ۷۰درصد از بازار سرمایه ما دولتی و شبه‌دولتی است. لذا این بازار قطعا یکی از ابزارهای درآمدزایی دولت است. بحث متورم شدن قیمت‌ها نیز قطعا خودش را به بازار سرمایه تحمیل خواهد کرد. اما فعلا سال ۱۴۰۲ را به عنوان یک دوره گذار از یک بازه حدود سه‌ساله فرسایشی تلقی می‌کنم.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات