راه و بیراهه مولدسازی اموال مازاد
مهرداد سپه‌وند، مدیر مرکز پژوهش‌های مالی و اقتصادی، در برنامه نشست «چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۳»، به سخنرانی تحت عنوان «پرونده باز خصوصی‌سازی و مولدسازی اموال مازاد» پرداخت.
راه و بیراهه مولدسازی اموال مازاد
مهرداد سپه‌وند، معتقد است برای اینکه خصوصی‌سازی به نتیجه برسد، باید هدف‌گذاری درست، شرایط محیطی مناسب مانند شرایط سیاسی و مقرراتی و وجود بازار مناسب و در نهایت روش اجرایی درست را در نظر گرفت. بررسی‌ها نشان می‌دهد در هر زمان و مکانی که شرایط بالا وجود داشته، عمل خصوصی‌سازی نیز با موفقیت انجام شده و به اهداف خود رسیده است. اما متاسفانه در حال حاضر این شرایط سه‌گانه را مشاهده نمی‌کنیم. از سوی دیگر باید اولویت اول در خصوصی‌سازی مدیریت کارآتر اموال دولتی باشد و نه اهداف دیگری که در صدر آنها بحث درآمدزایی دولت قرار دارد.
مدیر مرکز پژوهش‌های مالی و اقتصادی، در ادامه به تغییر مفهوم خصوصی‌سازی در طول زمان اشاره کرد و گفت: در ابتدا خصوصی‌سازی بر موسسات بخش عمومی متمرکز بود، اما بعدها این مفهوم دچار تغییر شد، به طوری که بعد از جنگ جهانی دوم موج ملی‌سازی شروع شد.
سپه‌وند در خصوص چرایی احساس نیاز به مساله خصوصی‌سازی، بیان کرد: نگاه به مساله خصوصی‌سازی، به عنوان ابزاری سیاسی برای توسعه حاکمیت دولت است؛ مانند زمانی که هیتلر به قدرت رسید و دست به خصوصی‌سازی زد. حتی آمارها نشان می‌دهد پس از خصوصی‌سازی، سوبسید‌هایی که دولت‌ها می‌دهند افزایش داشته است، بنابراین ابزاری شده است در جهت دخالت دولت با هزینه‌های کمتر. او با تاکید بر اینکه برای موفقیت در خصوصی‌سازی سه شرط وجود دارد، گفت: اهدافی که خصوصی‌سازی می‌تواند دنبال کند از منافع خصوصی تعدادی دولتمرد تا افزایش درآمد و کاهش هزینه‌های دولت و همین‌طور کارآیی و بهره‌وری متغیر است. تجربه ثابت کرده است که اگر فقط هدف ما حداکثر کردن درآمد است، عدم‌خصوصی‌سازی اقدام مناسب‌تری است، زیرا هدف اول خصوصی‌سازی باید افزایش کارآیی باشد. شرط بعدی همان‌طور که ذکر شد ایجاد شرایط مناسب برای خصوصی‌سازی است. اما شرط سومی که مغفول باقی می‌ماند، این است که اگر در زمان خصوصی‌سازی هدف ما افزایش کارآیی است، باید بررسی شود که خصوصی‌سازی انجام‌شده به چه نتایجی منجر شده است که می‌توان از این اقدام به‌عنوان «ملاحظات پسین» یاد کرد. سپه‌وند در خاتمه صحبت‌های خود به مفهوم مولدسازی اموال دولتی اشاره کرد و گفت: پس از امواج خصوصی‌سازی در دنیا مفهومی مطرح شد تحت عنوان مولدسازی که این مفهوم تحت مساله کلی‌تری مطرح می‌شود؛ اینکه چطور در مدیریت دارایی‌های عمومی بتوان کارآمد‌تر عمل کرد. اما این مساله در کشورمان به این مفهوم تبدیل شده است که چطور می‌توان دارایی‌های عمومی را فروخت و در اختیار دولت قرار داد. این اتفاق با فلسفه مولدسازی بسیار فاصله دارد. او با اشاره به آمارهای اندک مولدسازی تاکید کرد: موانع جدی بر سر این اقدام وجود دارد و دولت همچنان به بیراهه می‌رود.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات