نیاز بازار به محرک جدید
محمد نعمت‌زاده
بازار سرمایه در دومین روز معاملاتی خود با افت قابل‌توجهی مواجه شد و شاخص‌کل افت کمتر از ۳۰هزار‌واحدی و شاخص هموزن نیز با کاهش بیش از ۸هزار و ۳۰۰واحدی همراه شد. گمانه‌‌‌‌زنی‌‌‌‌هایی وجود دارد که این ریزش یک واکنش نسبت به مشخص‌شدن معاون اولی ریاست‌جمهوری است اما برخی از کارشناسان معتقدند که علل مهم‌تری در ریزش‌‌‌‌های بازار نقش دارند و انتخاب محمدرضا عارف، صرفا یک همزمانی با سایر مولفه‌‌‌‌های مهم‌تر است. به گفته کارشناسان این متغیرها شامل نرخ بهره بالا، تداوم مداخلات قیمتی و نبود انگیزه فعالان بازار برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه است. در روزهای گذشته نیز شاهد ابطال مصوبه نرخ خوراک پتروشیمی و افزایش نرخ دلار نیما بودیم که بازار نسبت به این دو اتفاق مهم تمایل چندانی نشان نداد و این امر حاکی از آن است که برای شروع‌شدن روند صعودی، نیازمند محرکه‌‌‌‌های قوی‌‌‌‌تر هستیم.
بورس در انتظار تصمیمات دولت چهاردهم
سرور قاراخانی، کارشناس بازار سرمایه در مورد وضعیت بازار سرمایه گفت: مادامی‌که ارزش معاملات بازار زیر ۵همت است و قدرت فروشندگان به خریداران برتری دارد، انتظار نمی‌رود که بازار سرمایه رشد خوبی داشته‌باشد. بازارگردان‌ها نیز فعلا اراده‌‌‌‌ای مبنی‌بر حمایت و رشد بازار ندارند. در حال‌حاضر یکی از مشکلات بازار نبود نقدینگی و تقاضای قابل‌توجه به دلیل ترس و ابهام سرمایهگذاران در بازار است. همچنین نبود انگیزه برای سرمایهگذاران با توجه به پارامترهای بنیادی بازار و اقتصاد کشور، باعث ازبین‌رفتن رونق در بازار سرمایه شده‌است. با انتخاب رئیس‌جمهور جدید، کشور نیازمند سیاستگذاری‌های اقتصادی مناسب و جدید است. باید در ادامه دید که تصمیم دولت جدید برای رونق‌بخشیدن به بازار سرمایه چیست.
نبود سیاستگذاری درست و دقیق در دولت سیزدهم باعث غیر‌پویایی بازار سرمایه شده‌بود و دولت چهاردهم باید بتواند نقش خود را در سیاستگذاری‌‌‌‌ها اصلاح کند تا کارکرد و مکانیزم عرضه و تقاضا در تعادل باشد. کارشناس بازار سرمایه افزود: طی روزهای گذشته شاهد مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری بودیم، اما بازار تا مشخص‌شدن کابینه جدید انگیزه رشد ندارد و مشخص‌شدن کابینه، می‌تواند سیاست دولت جدید در قبال بازار سرمایه را شفاف کند. دولت چهاردهم نیز باید از تولیدکنندگان، سرمایهگذاران و صادرکنندگان حمایت کند، این حمایت می‌تواند باعث رشد سودآوری شرکت‌ها شود. به‌عنوان مثال، تا زمانی‌که ارز چند نرخی وجود دارد، جذابیت سرمایهگذاری کاهش می‌یابد و باید با تک‌نرخی‌کردن ارز یا کاهش فاصله دلار نیما و دلار آزاد، جذابیت سرمایه‌‌‌‌‌‌گزاری در بازار سهام افزایش یابد. وی ادامه‌داد: در روزهای معاملاتی گذشته شاهد عدم‌واکنش بازار به اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی و کاهش فاصله نرخ دلار نیما و نرخ دلار بازار آزاد بودیم.
شاهد بودیم با آمدن گزارش‌های مالی شرکت‌ها و جذاب‌نبودن آنها، در کنار کاهش سودسازی، میل به سرمایهگذاری در سهامداران کاهش یافته‌است. قاراخانی اضافه کرد: قیمت‌گذاری دستوری نیز از دیگر عوامل مخربی است که خود به زیانده‌شدن شرکت‌ها دامن می‌زند و اصلاح آن منوط به اصلاح سیاست‌های پولی است. اصلاح دستورالعمل‌‌‌‌های شرکتی نیز از جمله عواملی است که می‌تواند بر سودآوری شرکت‌ها اثرگذار باشد.
کارشناس بازار سرمایه در انتها تاکید کرد: انتخابات ایالات‌متحده آمریکا و جنگ ترامپ بر سر به‌دست گرفتن قدرت، خود نیز یک ریسک برای بازارهای جهانی و داخلی است که به نوبه خود تاثیر بسزایی در بازار ایران دارد، به‌خصوص که سیاست‌های ترامپ در مقابل ایران غیرقابل پیش‌بینی است. در کنار این مهم، انتظارات تورمی که از جانب احتمال بالای انتخاب‌شدن ترامپ به‌وجود می‌آید، غیر‌قابل‌انکار است و تا زمانی‌که مشخص نشود موضع او در مقابل ایران چه خواهد بود، افزایش نرخ ارز و طلا را شاهد خواهیم بود و تمایل فعالان بازار به سرمایهگذاری در بازار سهام کاهش می‌یابد و دلار و طلا جذابیت بیشتری پیدا خواهند کرد.
بی‌‌‌‌نتیجگی فشارهای داخلی در کاهش نرخ بهره
پیمان شوریابی، کارشناس بازار سرمایه در مورد علت اصلی تداوم ریزش‌‌‌‌های بازار گفت: بازار سرمایه کماکان از بالا‌بودن سطح نرخ بهره رنج می‌برد، البته این نرخ بهره توانست از 36درصد به 29درصد برسد اما کماکان نرخ‌های بازار و اوراق بالاست و این نرخ باید به 25درصد برسد. وی اضافه کرد: علت ادامه‌یافتن ریزش‌‌‌‌های بازار این است که نقدینگی در بازار وجود ندارد و زمانی‌که در بازار پولی نباشد، هرگونه رشدی، یک فرصت خروج برای عده‌ای فراهم خواهد کرد، به همین‌دلیل این روند نزولی بورس ادامه‌دار بوده‌است. البته صندوق توسعه و سایر صندوق‌هایی که در مدت اخیر پذیره‌‌‌‌نویسی شده‌اند، می‌توانند کمک‌کننده باشند اما نیازمند ورود پول مداوم به بازار نیز هستیم. ابطال مصوبه نرخ خوراک و همچنین افزایش قیمت دلار نیما اتفاق خوبی است که برای بازار رخ‌داده‌است که این امر در نهایت باعث می‌شود که P/E بازار کاهش و سودآوری شرکت‌ها افزایش یابد، اما کماکان قیمت سهم‌‌‌‌ها به دلیل اینکه در بازار نقدینگی وجود ندارد، رشد نمی‌کند، چراکه افزایش قیمت سهم نیازمند ورود پول است.
چرایی عدم‌تمایل بازار به افزایش نرخ نیما
احسان خاتونی copy
احسان خاتونی، کارشناس بازار سرمایه در مورد دومین روز معاملاتی هفته گفت: بازار سهام در روز دوشنبه شاهد افزایش عرضه، ریزش بازار و تداوم خروج نقدینگی بود و بیشترین فشار فروش در نمادهای بزرگ و صندوق‌های اهرمی وجود داشت. بسیاری از افراد، این خروج پول را به انتخاب محمدرضا عارف نسبت می‌دهند. شاید این موضوع تاثیر داشته‌باشد اما به‌نظر می‌رسد علت اصلی، خارج از این فضاست و به دلیل اینکه این انتخاب با تنش‌های میان اسرائیل و لبنان، تداوم افزایش دمای کشور و ادامه‌یافتن قطعی برق همراه شده، باعث‌شده تا سرمایهگذاران در ابتدای دولت جدید نسبت به بازار سهام اقبال کمی نشان دهند. وی افزود: از طرف دیگر شاهد افت قیمت کامودیتی‌‌‌‌ها به دلیل ضعف تقاضا در چین بودیم و این مساله باعث‌شده که بازار نسبت به ابطال مصوبه نرخ خوراک و افزایش دلار نیما تمایلی نشان ندهد و همچنان شاهد تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیک و ریسک‌های خارج از کنترل بر بازار سهام هستیم.
همچنین بازار نسبت به انتخاب معاون اول دولت چهاردهم با دیده شک و تردید نگریسته است و به‌نظر می‌رسد که انتخاب محمدرضا عارف در شرایط فعلی، بهینه و منطبق با شعارهای رئیس‌جمهور مبنی‌برجوانگرایی نبود اما به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی شخصی پخته‌‌‌‌تر و باتجربه‌‌‌‌تر از وی نداشتیم. کارشناس بازار سرمایه در انتها اضافه کرد: لازم به‌ذکر است که انتخاب یک نفر در کابینه، نباید ملاک تصمیم‌گیری سهامداران شود و انتخاب وزیر اقتصاد و ریاست سازمان بورس، تاثیر مهم‌تری بر بازار سهام خواهند داشت و به‌نظر می‌رسد سهامداران نسبت به این مساله آگاهند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات