واگرایی «آتی» از مولفه‌های سنتی
محمدحسین بابالو
نوسان قیمت‌ها در بازار آتی سکه در هفته گذشته در فاصله ابتدا و انتهای هفته از رشد قیمت‌ها در تمامی سررسیدها خبر می‌دهد؛ اگرچه این روند کلی چندین هفته متمادی است که در این بازار تجربه شده و تاکنون به بستر نسبتا مطمئنی برای سودآوری بدل گشته است. این شرایط در مقایسه با بازارهای دیگر و البته با فرض رویکرد اهرمی آن درآمدزایی مهمی را تاکنون برای معامله‌گران به همراه داشته که شاید تداوم رشد قیمتی، خود به سیگنالی برای جذب خریداران و فروشندگان منتهی شده است. به نظر می‌رسد باز هم رویکرد کلی و حتی روانی در این بازار یعنی فروش سریع پس از کسب سود مقطعی تداوم یافته و فراز و فرودهای قیمتی را می‌توان یکی از این سیگنال‌ها به شمار آورد، اگرچه شاهد بودیم که در هفته گذشته حضور و خودنمایی فعالان بازار بیشتر از قبل بوده است.
آمارها نشان می‌دهد حجم معاملات در هفته گذشته در بازار آتی سکه ۸۱ هزار و ۷۱۷ قرارداد بود که به نسبت هفته قبل از آن، از رشدی ۹۷/ ۴۴ درصدی حکایت دارد. همین نکته را باید رخدادی بسیار مهم در بازار آتی به شمار آورد، زیرا تکانه‌های رشد قیمتی چندانی در این بازار وجود نداشته ولی جلب توجه به این بازار از رخدادهای زیرپوستی آن حکایت دارد که در هفته گذشته نیز به آن اشاره کردیم. حجم معاملات هفته گذشته اگرچه نزدیک به نیمی از حجم معاملات رکورد تاریخی سال جاری ( ۱۵ تا ۲۰ مهر – ۱۶۰ هزار و ۱۳۴ قرارداد) به شمار می‌آید، ولی این حجم قرارداد، سومین حجم بزرگ معاملات هفتگی در سال جاری محسوب می‌شود. همان گونه که عنوان شد رشد ممتد قیمت‌ها در بازار آتی ساده‌ترین دلیل رشد حجم معاملات به شمار می‌آید که تداوم این وضعیت یعنی جلب توجه خریداران خود می‌تواند به سیگنالی مشخص برای رشد مداوم قیمت‌ها منجر شود؛ رخدادی که مدت‌های تجربه می‌شود، ولی ادامه این روند افزایشی قیمت‌ها را به نقاط عجیبی افزایش خواهد داد که اما و اگرها را بیشتر از قبل در ذهن مجسم می‌سازد.
به نسبت گذشته در بازار جهانی طلا شاهد آرامش بیشتری هستیم و تغییرات قیمتی به نسبت قبل از فراز و فرودهای کمتری برخوردار است که این واقعیت در نگاه اول احتمال کم رونقی بازار آتی سکه را تقویت می‌کند، ولی عکس آن به ثبت رسید. شاخص دلار در بازارهای جهانی هم شرایط مشابهی دارد، ولی تمایل به افزایش ارزش آن در مقایسه با سبدی از ارزهای معتبر نیز خودنمایی می‌کند؛ آن هم در شرایطی که آمارها و رخدادهای اقتصادی مخصوصا در آمریکا از این روند افزایشی حمایت می‌کند. با توجه به وضعیت موجود در بازار آمریکا شاید احتمال افزایش ارزش دلار و دقیق‌تر، تداوم رشد این ارز چندان دور از ذهن نباشد، اما دلار همچون ارزش طلا در جهان، نوسان محدودی را نشان می‌دهد. با توجه به این وضعیت و حتی تاثیرگذاری این دو سیگنال، باز هم نمی‌توان توجیه قابل قبولی از رشد قیمت‌های جهانی در جهت حمایتی جدی از بازار آتی سکه در بورس کالا را مورد رهگیری قرار داد؛ یعنی همچون هفته قبل، داده‌ها در بازار داخلی و مخصوصا ذهنیت معامله‌گران و خوش‌بینی‌های پیش رو در کنار ورود و خروج سرمایه به این بازار باید وزن داده‌های داخلی را به نسبت قیمت‌های جهانی در بازار آتی سکه، سنگین‌تر ارزیابی کرد. به عبارت ساده‌تر، بازار آتی سکه به واقعیت داخلی و رخدادهای همین بازار بیشتر توجه دارد پس جهت‌گیری‌های جهانی را می‌توان در محاسبات و تحلیل‌ها با اهمیت بیشتری مورد توجه قرار دهیم.
البته روند حرکت قیمتی در بازارهای کالایی با موتور محرک رشد بهای نفت می‌تواند به سمت روزهای بهتری حرکت کند یا با حفظ نرخ‌های نسبتا بالای موجود، بخشی از توجه سرمایه‌گذاران را از سمت بازار طلا به سمت خود متمایل سازد؛ اگرچه این احتمال با ثبات نسبی بهای طلا تعارضی ندارد.تنها در هفته گذشته نوسان قیمت‌ها در سررسیدهای مختلف بین ۴۵/ ۰ تا ۶۴/ ۰ درصد رشد قیمت را نشان می‌دهد که همچون هفته‌های قبل، باز هم سررسید دی ماه بیشترین رشد قیمتی را به نام خود ثبت کرده است. البته سررسید آبان ماه نیز از قیمت یک میلیون و ۳۲۸ هزار تومان به یک میلیون و ۳۳۶ هزار تومان در طول هفته گذشته تغییر نرخ داشته که ۶۱/ ۰ درصد رشد را نشان می‌دهد که البته این اعداد از قیمت‌های نقدی بالاتر است؛ اگرچه ۱۰ آبان ماه، این قیمت حتی به نزدیکی یک میلیون و ۳۴۰ هزار تومان نیز رسید. حال اگر بهای نقدی سکه در روزهای آینده در همین سطوح باقی بماند، باید قیمت‌های آتی نیز خود را با نرخ‌ها در بازار نقدی همسان سازد که نشان دهنده برخی تغییرات انتظاری در این بازار خواهد بود.
رشد ممتد قیمت‌ها در بازار آتی در کنار افزایش کمتر در بازار نقدی و البته حجم بالای خوش‌بینی‌ها در این بازار دوگانگی قیمت‌ها را برجسته‌تر از قبل خاطرنشان می‌سازد؛ گویی این دوگانگی که در هفته قبل نیز به آن اشاره کردیم خیال تعدیل نداشته است، اما دقت در روند قیمتی روزهای پایانی هفته قبل نشان می‌دهد که رخدادهای زیرپوستی بازار به آرامی در حال ورود به سطوحی مشهود در بازار آتی هستند. قیمت‌هایی که تا ۱۰ آبان ماه در مسیر رشد قرار داشتند در روز ۱۱ آبان وارد یک فاز کاهشی شدند که نشان می‌دهد تغییراتی در این بازار رخ می‌دهد آن هم در شرایطی که شتاب افت قیمت‌ها گویی جدی است.
البته این احتمال وجود دارد که برخی فعالان بازار پس از کسب سود تلاش کرده‌اند تا از بازار خارج شوند که به افت قیمت‌ها کمک کرد. این شرایط مهم است؛ زیرا همان‌گونه که در هفته قبل نیز به آن اشاره کردیم عمق بازار کم است و هر‌گونه نگرانی یا جریان فنی و روانی در این بازار می‌تواند تغییر فازی جدی را به همراه داشته باشد. البته به‌عنوان سیگنالی عکس این ادعا می‌توان به حجم معاملات اشاره کرد که در هفته گذشته تقویت شده، ولی باز هم نمی‌توان به صراحت از قدرتمند بودن بازار سخن گفت؛ زیرا پایان هفته چندان هم نشان‌دهنده قوی بودن بازار نیست. البته رشد ممتد قیمت‌ها موجب شد تا خریدارانی که در فاز سود هستند برای ذخیره سود حاصله تلاش کنند تا از بازار خارج شده؛ ولی ممکن است خریدار چندانی برای این وضعیت وجود نداشته باشد که کاهش قیمت‌ها خود نشان‌دهنده این احتمال است. در هر حال در هفته گذشته تعداد خریداران ۴ هزار و ۵۸۹ نفر و تعداد فروشندگان ۴ هزار و ۵۹۷ نفر بودند که در مقایسه با هفته قبل نزدیک به ۱۰۰۰ نفر هم در فاز خرید و هم در فاز فروش بیش از گذشته ایفای نقش کرده‌اند.
دو سناریو برای برای بازار
نگاهی دقیق به وضعیت معاملاتی در روزهای گذشته شواهد مهمی را خاطرنشان می‌سازد ولی رخدادهای مهم را شاید بتوان دو روند متفاوت در این بازار ترسیم کرد. تا ۷ آبان شاهد رشد حجم معاملات بودیم یعنی روند افزایشی قیمت‌ها توجیه‌پذیر بوده است. مجددا از ۸ آبان تا ۱۰ آبان (چهارشنبه) یک روند صعودی دیگر در حجم معاملات و رشد قیمت‌ها تعیین شد ولی از این زمان باز هم شاهد کاهش حجم معاملات و همچنین کاهش قیمت‌ها بودیم. این وضعیت معاملاتی به صراحت دوره‌های ورود و خروج فعالان بازار را ترسیم می‌کند اما درخصوص پنج‌شنبه ۱۱ آبان باید گفت که همه چیز دگرگون شده و یک دو راهی سخت پیش روی بازار ترسیم شده است.
ساده ترین وضعیت را می‌توان ادامه روند پیشین یعنی ورود بیشتر خریداران، رشد قیمتی و تداوم مسیر رفت و برگشتی گذشته و البته رشد قیمت‌ها به شمار آورد که می‌تواند طرز فکرهای هفته گذشته را در هفته جاری نیز ترسیم کند. این شرایط را باید رویکردی خوش‌بینانه در بازار دانست که باز هم به سودآوری این بازار منتهی شده ولی در ذات خود ریسک‌های مهمی را برجسته می‌سازد زیرا قیمت‌های فعلی بسیار بالاست و برخی از تحلیلگران نه به صراحت ولی از ذهنیت حباب قیمتی سخن می‌گویند.این احتمال را می‌توان سناریوی دوم به شمار آورد. این شرایط یعنی حبابی شدن بازار را باید بسیار خطرناک ارزیابی کرد زیرا با هر تکانه یا رخدادی می‌تواند به سمت کاهش قیمت‌ها حرکت کند. البته عدم افزایش حجم معاملات نیز برای تغییر جهت قیمتی شاید کافی باشد.نگاهی دقیق‌تر به بازارهای تأثیرگذار بر معاملات آتی سکه طلا نشان می‌دهد که اغلب در ابهاماتی جدی قرار دارند و نمی‌توان از تجمیع داده‌های موجود به دستاوردی منطقی و مستند دست یافت. در بازار ارز گمانه‌زنی‌ها از افزایش نرخ خبر می‌دهد ولی شواهد میدانی و قیمت‌های موجود در برابر این طرزفکر موضع‌گیری کرده آن هم در شرایطی که به‌رغم برخی سختگیری‌ها از سمت آمریکا، بازهم بهای دلار در بازار آزاد نسبتا با ثبات است و البته تکانه‌های تقاضا تاثیرات مقعطی خود را بر جای گذاشته است.
بازارهای جهانی دور از هیجان
در بازارهای جهانی طلا هم خبر خاصی نیست که از جرقه‌های رشد قیمتی در آینده حمایت کند اگرچه در بازار سکه داخلی برخی گمانه‌زنی‌ها و اظهارنظرها از برخی ابهامات خبر می‌دهد ولی در نهایت این بازار نیز نسبتا آرام است. با فرض تمامی این موارد می‌توان رخدادهای بازار آتی را بیش از پیش با فاکتور سفته بازی مورد ارزیابی قرار داد اگرچه ذات این بازار نیز بر همین منوال بنا شده ولی گویی شواهد بازار با واقعیت‌های این بازار در تضاد است یعنی سیگنال‌های تاثیرگذار بر بازار به سمت آرامش متمایل بوده ولی قیمت‌های بازار آتی گویی آرامش را بر نمی‌تابد. حال اگر واقعیت‌های این بازار را به سمت همگرایی قیمت‌های نقدی و آتی در زمان سررسید مورد بررسی قرار دهیم باز هم نرخ‌های آتی گویی میل خود به سرکشی را حفظ کرده‌اند که همه این موارد در نهایت از ابهام و نگرانی از شکست قیمتی در بازار خبر می‌دهد.
نمی توان اظهارنظر قاطعی در این خصوص داشت زیرا باز هم رفتار معامله‌گران آتی که جریان غالب در بازار را تعیین می‌کند و البته بازار آتی بیش از سایر بازارها مخصوصا بازارهای کالایی فضا برای مانور قیمتی و سیگنال‌های معاملاتی را فراهم می‌سازد. به نظر می‌رسد ابهام در بازار آتی را باید جدی گرفت ولی نمی‌توان از این رویکرد قیمتی هراسان شد زیرا این قبیل بازی‌های بازار بارهاست که تکرار می‌شود و در نهایت تقویت تجربه را به همراه خواهد داشت اگرچه گویی این روند جدید به نوعی بدیع به شمار می‌رود زیرا ریسک‌های بیشتری را به همراه داشته ولی به نسبت روزهای عجیب پیشین مخصوصا در برخی ماه‌های گذشته باز هم می‌توان این شرایط را چندان هم دشوار ندانست.اگرچه در نهایت چهره بازار آتی سکه یا هر بازار دیگری را قیمت‌ها تعیین می‌کند ولی حجم معاملات و واقعیت‌های درونی آن در کنار تقابل واقعی عرضه و تقاضا است که همین جریان قیمتی را تعیین کرده یا سمت و سوی اجرایی و فاز روانی فعالان بازار را شفاف تر جلوه می‌دهد. با توجه به این موارد شاید با نگاهی به حجم معاملات روزهای ابتدایی هفته جاری بتوان داده‌های بهتری از این بازار را تشخیص داده و روند کلی در بازار آتی سکه طلا را تخمین زد. در هر حال این بازار پتانسیل تغییرات مهمی را در بر داشته ولی در مورد زمان آزادشدن برخی انرژی‌های تجمیع شده در این بازار نمی‌توان اظهارنظر قاطعی داشت. حباب منفی یا حباب مثبت بارها است که در این بازار یا بازارهای مشابه خودنمایی کرده و البته اغلب تخلیه شده است.
این خبر را به اشتراک بذارید!
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات