دنیای اقتصاد : تکانهای که موج آخر نوسانات ارزی را در فضای اقتصادی آرژانتین تولید کرد از درخواست «ماکری» برای تسریع دریافت وام از صندوق بینالمللی پول قدرت گرفت. نتیجه درخواست غافلگیرکننده رئیسجمهوری، سرمایهگذاران را به این نتیجه رساند که مشکلی در میان است که آنها از آن بیاطلاع هستند. به همین ترتیب، پزو ریزش دوباره خود را استارت زد و عملیات مهار تورم ۲رقمی، برخلاف تصورات پیشین بازهم سختتر شد و در نهایت منجر به ثبت نرخ بهره ۶۰ درصدی بهعنوان رکورد سال ۲۰۱۸ بانکهای مرکزی دنیا برای مهار تورم ۳۰ درصدی شد.
رکورد رشد نرخ بهره در بوینسآیرس این بار از سقف جهانی هم عبور کرد. نرخ بهره ۶۰ درصدی پس از نزول شدید پزو که نسبت به دلار آمریکا ظرف سال جاری میلادی بالغ بر ۱۲۵ درصد افت کرده ثبت شد تا از ریزش بیشتر جلوگیری کند. در عین حال، وضعیت قرمز جدید به درخواست غافلگیرکنندهای مربوط میشد. دولت درخواست تسریع روند پرداخت یکی از بزرگترین بستههای مالی تاریخ از صندوق بینالمللی پول را اعلام کرد و نزول و نوسان در پایتخت شروع شد. هرچند دولتی بر سرکار است که تیم حرفهای در زمینه اقتصادی دارد و مجلسی مملو از تکنوکراتهایی که همگرایی لازم را با کابینه «ماکری» برای مهار بحران دارد. با این همه، آرژانتین کماکان در معرض بحران از جهات مختلفی قرار گرفته است که جستوجو برای دلیل بروز آن اندکی مبهم است. شاید یک دلیل قانعکننده، عدماستفاده بهینه از ابزار اطلاعرسانی عمومی است. «ماکری» اقدامات مثبت را به بدترین وجه منتقل میکند و تصمیمات لازم برای اصلاحات را شوکهکننده و بدون آمادهکردن اذهان عمومی، از تریبون یک شبکه مجازی ویدئویی به اطلاع مردم میرساند.
تعجیل دریافت کمک از صندوق
آخرین تکانهای که منجر به بحران ارزی شد به درخواست ماکری از صندوق مربوط میشد. در نتیجه، سرمایهگذاران یکباره به این نتیجه رسیدند که چه مشکلی وجود داشت که آنها بیاطلاع بودند و به همین ترتیب، پزو ریزش دوباره خود را استارت زد. نیاز سریعتر به بسته ۵۰ میلیارد دلاری IMF، سیگنال هجوم سرمایهگذاران به سمت دلار را مخابره کرد و تشدید تقاضای دلار به معنای نرخ تورم بیشتر در آینده برای فعالان بازار تلقی شد. همانطور که مشخص است نرخ بهره برای مهار تورم و تضعیف پزو به میان میآید. این سلسله تا جایی ادامه یافت که نرخ بهره به سقف بیسابقه ۶۰ درصدی رسید که در دنیا نیز به نام آرژانتین ثبت شد.
تورم روبه بالا: عملیات مهار تورم ۲رقمی، برخلاف تصور رئیس جمهوری آرژانتین، دور از دسترس و پیچیده است. این نرخ تا کنون به بالای ۳۰ درصد رسیده است؛ با توجه به شوک ارزی اخیر که پزو را در ضعیفترین سطح تاریخی خود در برابر دلار، یعنی نرخ برابری ۳۵/ ۴۱ قرار داد.
الصاق نوسانات ارزی به اقتصاد: تضعیف پزو یکی از مهمترین چالشهای ریشهدار در اقتصاد آرژانتین است. بانک مرکزی و دولت آرژانتین ظرف چند دهه اخیر بهرغم تلاش مستمر برای مقابله، نتوانستهاند سایه التهابات ارزی را از اقتصاد خود دور کنند. حتی زمانیکه آرامش در بازار جهانی ارز حکمفرما میشود، مشکلات اقتصادی دیگر که پیوستگی شدیدی با وضعیت بازار داخلی ارز دارند، اجازه بروز روند باثبات را سلب میکنند. در واقع، تلاش مقامات اقتصادی برای پایان دادن به معضل بدهیهای داخلی نیز تا وقتی که رویکرد غالب سرمایهگذاران خرید و ذخیره دلار است، کمکی به حل بحران نخواهد کرد.
کسری دوقلو دیرین: کسری بودجه حجیم آرژانتین در نیم قرن گذشته ریشه مشترک بحرانهای اقتصادی بوده است. روند دنبالهدار ثبت این کسری به یک ویژگی اقتصاد آرژانتین تبدیل شده تا حدی که رئیس جمهوری این کشور، مقابله با آنرا از اولویتهای اصلی خط زده است. در عین حال، افزایش نسبت کسری حساب جاری به تولید ناخالص داخلی، آرژانتین را به یکی از آسیبپذیرترین کشورها در میان اقتصادهای نوظهور مبدل میکند. در حال حاضر، کسری حساب جاری ۵ درصد از GDP است و ممکن است با تداوم نابسامانیها حجیمتر شود. این موضوع از چشم سرمایهگذاران پوشیده نخواهد ماند. از همینرو، جریان خروج سرمایه و تبدیل داراییها به ارزهای خارجی باز هم ادامه خواهد یافت.
بدهی به شیوه خارجی: هرچند بدهی خارجی آرژانتین از نظر اقتصاددانان قابل کنترل است، اما افزایش بدهیهای دلاری که به دنبال پروسه تامین مالی برای پوشش این معضل تولید شده، میتواند وضعیت را از کنترل خارج کند. در صورتی که پزو نسبت به دلار تضعیف شود، هزینه بازپرداخت بدهیهای خارجی افزایش مییابد و این موضوع ظرف ماههای اخیر رخ داده است. یک تغییر ناگهانی در رویکرد سرمایهگذاران آرژانتینی، دولت را مجبور به درخواست کمک مالی از صندوق بینالمللی پول کرد. همزمان با افزایش بدهیهای خارجی، هزینههای مربوط به تامین مالی و بازپرداخت قرضها بیشتر شده است که منجر به تشدید فشارهای مالی بر دولت خواهد شد.
نظرات