سال نبرد، خروج و نوسان در اقتصاد جهان
دنیای اقتصاد : سال ۲۰۱۸ برای بازارهای جهانی پرنوسان سپری شد. بازارهای سهام به‌رغم شروع مقتدرانه، در نهایت پرونده سالانه خود را با بازدهی منفی به اتمام رساندند. وال‌استریت که امید زیادی به تداوم شتاب صعودی سال ۲۰۱۷ داشت، با افت ۷ درصدی در آستانه ورود به سیکل کاهشی قرار گرفته است. ریسک‌های متنوعی از جمله جنگ تجاری، بحران اقتصادهای نوظهور، تنش‌های پیرامون برگزیت و اتحادیه اروپا در کنار سیاست‌های اقتصادی حمایت‌گرایانه دونالد ترامپ، به سود طلا پیش نرفت. فلز زرد در نهایت نبرد سال ۲۰۱۸ خود را با افت ۸۸/ ۱ درصدی به شاخص دلاری که بیش از ۵/ ۴ درصد تقویت شده بود، واگذار کرد.
دلار انتقام سال ۲۰۱۷ را از طلا گرفت
اونس طلا سال پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشت. فاصله کف و سقف بهای هر اونس از این فلز گرانبها به بیش از ۲۰۰ دلار رسید. در ماه ابتدایی سال طلا سقف ۱۳۶۶ دلاری خود را تجربه کرد و کف سال‌جاری میلادی برای فلز زرد در ماه آگوست با سقوط به قیمت ۱۱۶۰ دلاری رقم خورد. پس از تجربه این قیمت، شاخص دلار روند صعودی خود را با شتاب کمتری ادامه داد و نااطمینانی‌های اقتصادی منجر به رشد تقاضا برای طلا شدند. به این ترتیب، طلا با رشد ۱۲۰ دلاری تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی، پرونده سالانه خود را با قیمت ۱۲۸۰ دلار بست.شاخص دلار سال ۲۰۱۸ میلادی را با شتاب قابل‌توجهی به سود خود سپری کرد. دلار در برابر سایر ارزهای معتبر دنیا نزدیک به ۶۴/ ۴ درصد تقویت شد. رشد شاخص دلار زمینه‌ساز نزول ارزش پول ملی اقتصادهای نوظهور و توسعه‌یافته شد. طلا نیز سال ۲۰۱۸ را با افت ۸۸/ ۱ درصدی به اتمام رساند. شاخص دلار در نیمه ابتدایی سال از شتاب انقباضی فدرال رزرو سود می‌برد و تنش‌های سیاسی اقتصادی در اروپا نیز یورو و پوند را از رقابت با دلار بازداشت تا رشد این ارز تا پایان سال ادامه یابد. پول ملی ژاپن تنها ارز معتبر دنیا لقب گرفته که در برابر فشار ناشی از تقویت شاخص دلار مقاومت کرده است. سال ۲۰۱۸ میلادی برای بازارهای جهانی، پرنوسان و مملو از نااطمینانی‌های اقتصادی سپری شد؛ با این حال، ین موقعیت خود را در برابر دلار حفظ کرد. به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران از میان ذخایر امن موجود برای شرایط پرنوسان، توجه ویژه‌ای به ارز ژاپنی نشان داده‌اند. در حالی که شاخص دلار با افزایش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو حمایت می‌شود، ارزهای رایجی مانند یورو، پوند و دلار کانادا سیر نزولی به خود گرفته‌اند؛ اما ین همچنان برتری سال‌جاری خود را نگه داشته است. تقویت شاخص دلار از ماه آوریل کلید خورد. یورو (مانند بسیاری از ارزهای رایج دیگر مانند کرون سوئد و دلار کانادا) در سال‌جاری میلادی در برابر ارز آمریکا بالغ‌بر ۵/ ۳ درصد تضعیف شده است؛ اما ین ژاپن با اینکه از اوج فاصله گرفته، همچنان در محدوده مثبت سیر می‌کند. نرخ برابری دلار به ین نزدیک به ۶/ ۱۱۰ در حال حرکت است که از برتری ۲ درصدی ارز ژاپنی ظرف سال‌جاری میلادی حکایت دارد. با این اوصاف، پتانسیل منحصربه‌فرد ین بیش از پیش توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. در واقع، ین جایگاه خود را به‌عنوان مکان امن سرمایه‌گذاری در شرایط بحرانی و پرنوسان تثبیت کرد. معامله‌گرانی که در پی کسب سود مطمئن از بازار جهانی ارز هستند، از بازار مبتنی‌بر دارایی‌های دیگر عقب‌نشینی کرده‌اند و به همین دلیل، ین ظرف چند روز اخیر برخلاف ذخایر امن دیگر تقویت شده است. ۳ مولفه نقش پشتیبان ارز ژاپن را در شرایط فعلی بر عهده دارند. اولین عامل تقویت‌کننده، مازاد حساب جاری بزرگ ژاپن است. صندوق بین‌المللی پول، حجم مازاد حساب جاری تا انتهای سال ۲۰۱۸ میلادی را ۸/ ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور پیش‌بینی کرده است. این عامل زمانی اهمیت خود را بروز می‌دهد که سرمایه‌گذاران همزمان با تجربه شرایط غیرنرمال به‌دنبال اقتصادهای بدون کسری به‌عنوان پناهگاه مالی می‌گردند.
رمزارزها
بیت کوین روز جمعه به کف یک سال اخیر خود سقوط کرد. معاملات شبانه در بازار آمریکا که با فروش بیت‌کوین دنبال شده بود قیمت این رمزارز را تحت فشار نزولی به سمت سطح ۳ هزار دلاری قرار داد. عملیات فروش شدید از ساعت ۱۱ بعدازظهر در بازار لندن کلید خورد و بهای این کریپتوکارنسی را به پایین‌ترین سطح از سپتامبر سال گذشته میلادی (۱۴ ماه قبل) رساند. صبح دیروز بیت‌کوین در بازارها حدود ۳۳۶۹ دلار به فروش می‌رسید. بازار رمزارزها در حالی چهارمین هفته آشفته خود را تجربه کرد که در این بازه (از اواسط ماه نوامبر تاکنون) نیمی از ارزش بازار خود را از دست داده‌اند. ارزش بازار رمزارزها به ۱۰۷ میلیارد دلار رسید، درحالیکه ماه گذشته ارزش این بازار بالغ بر ۲۱۷ میلیارد دلار به ثبت رسیده بود.تا پایان ماه نوامبر این رقم به حدود ۴ هزار دلار رسیده بود که با توجه به تغییر کف قیمتی بیت‌کوین به زیر این مرز باز هم شکننده باقی می‌ماند. همانطور که روز گذشته این مرز نامطمئن دوباره شکسته شد، تغییر کف روانی بازار به کانال ۳ هزار دلاری تایید شد. در روز جمعه فروش با قدرت تازه‌‌ای در بازار رمزارزها شکل گرفت و با یک شوک چند ساعته به مرز بحرانی ۳ هزار دلار نزدیک شد؛ درست یک سال بعد از آنکه بالاترین سطح خود را با ثبت قیمت نزدیک به ۲۰ هزار دلاری به‌عنوان رکورد تاریخی رمزارزها به ثبت رسانده بود.
سلطه نوسان بر وال‌استریت
شاخص میانگین صنعتی داوجونز با روندی که روز چهارشنبه طی کرد، افزایش بیش از هزار واحدی را برای نخستین بار در تاریخ بازار سهام آمریکا به کارنامه خود اضافه کرد. رکورد جدیدی که در طول تاریخ بازار سهام آمریکا بی‌سابقه محسوب می‌شود، تنها به این شاخص محدود نبود. داوجونز با رشد نزدیک به ۵ درصدی خود ظرف یک روز، همگام با شاخص‌های S&P ۵۰۰ و نزدک کامپوزیت که در همین حدود رشد کردند، پربازده‌ترین روز از ماه مارس سال ۲۰۰۹ میلادی را تجربه کردند. نوسانات شدید منجر به پناهگیری سرمایه‌گذاران در بازار طلا و ین ژاپن شد. اونس طلا دیروز از محدوده ۱۲۸۰ دلاری نیز عبور کرد و رشد ماهانه خود را به حدود ۵/ ۴ درصد رساند که از ژانویه سال ۲۰۱۷ میلادی تکرار نشده بود. ین ژاپن نیز بیش از ۷/ ۲ درصد ظرف همین ماه نسبت به دلار آمریکا تقویت شده است که پیش از این در ژانویه سال‌جاری رخ داده بود. نرخ برابری ین به دلار روز گذشته از سطح حساس ۱۱۰ نیز یک‌قدم پایین‌تر به ثبت رسید.
به‌رغم صعود قابل‌توجه وال‌استریت، این روند صعودی پس از ۴ روز افت شدید رخ داد و نمی‌تواند فرضیه خروج وال‌استریت از بازار خرسی (کاهشی) را به واقعیت بدل کند. درواقع، احتمال افت شاخص‌ها در هفته‌های آتی وجود خواهد داشت. دامنه نوسانات وال‌استریت در ماه دسامبر (ماه پایانی سال ۲۰۱۸)، به‌شدت افزایش یافته است. هفته قبل از ژانویه نیز طبق معمول به افزایش نوسانات بازارها کمک کرده است. رشد ۵ درصدی وال‌استریت همزمان با وضعیت قرمز شاخص نوسان‌سنج VIX رخ داده بود. شاخص نوسان‌سنج تا عصر دیروز از حول مرکز ۳۰ واحدی پایین نیامد. نوسان بالایی که از این شاخص در اعداد بالاتر از ۳۰ مشخص شده، نشان می‌دهد که وال‌استریت هنوز هم در محدوده پرریسک معاملات قرار دارد. در صورتی که نوسانات ثانیه‌ای تداوم داشته باشد؛ امروز افت نسبی وال‌استریت محتمل‌تر خواهد شد. رشد روزانه شاخص‌ها از مارس ۲۰۰۹ میلادی بی‌سابقه است، اما وضعیت روزهای ملتهب دسامبر ۲۰۱۸ میلادی با یک دهه قبل کاملا متفاوت است. رشد مارس ۲۰۰۹ در دوره‌ای رخ داد که تلاش همگانی برای احیای بازارهای مالی به‌عنوان محور اقتصاد ایالات‌متحده، نیروی محرکه رشد بالای روزهای افزایشی ماه مارس بود؛ اما تک‌برگ برنده انتهای پاییز وال‌استریت تنها تلاشی برای باقی‌ماندن در بازار «گاوی» (افزایشی) است. همچنین بیانیه‌های رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده نیز فرضیه بازار خرسی را رد می‌کند که نشان می‌دهد، کاخ سفید برای عدم ورود وال‌استریت به محدوده منفی که ممکن است ماه‌ها ادامه یابد، تلاش خواهد کرد. نوسان شدیدی که در بازار نفت نیز مشهود بود، علاوه‌بر اثر سال نو میلادی به تنش‌های موجود میان دونالد ترامپ با جرومی پاول، رئیس فدرال‌رزرو و استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری نیز مربوط می‌شود. سیاست‌های پولی-مالی آمریکا با مخالفت ترامپ مواجه شده و چاره‌ای جز هراس نسبت به آینده برای سرمایه‌گذاران باقی نمی‌گذارد. این هراس را می‌توان با رصد بازار ذخایر امن به وضوح لمس کرد. افزایش مجدد قیمت طلا و تقویت ین در برابر دلار آمریکا تاییدی بر بروز این وضعیت در بازارهای جهانی است. اونس طلا دیروز از محدوده ۱۲۸۰ دلاری نیز عبور موقتی داشت و رشد ماهانه خود را به حدود ۵/ ۴ درصد رساند که از ژانویه سال ۲۰۱۷ میلادی تکرار نشده بود. ین ژاپن نیز بیش از ۷/ ۲ درصد ظرف همین ماه نسبت به دلار آمریکا تقویت شده است که پیش از این در ژانویه سال‌جاری رخ داده بود.
گسترش قلمرو جنگ تجاری
درحالیکه برخی از مقامات تجاری چین و آمریکا از فروکش کردن شعله‌های نبرد تجاری خبر داده بودند؛ ترامپ موضع ناموزون کاخ‌سفید را با محول کردن ماموریت جدید به «ویلبر راس»، وزیر بازرگانی ایالات‌متحده روشن کرد. ترامپ دستور بررسی وضع تعرفه بر واردات انواع خودرو و قطعات وسایل موتوری و صدمات امنیتی ناشی از وضعیت فعلی را اعلام کرد. کاخ سفید سناریویی شبیه به پیش‌درآمد اعمال تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم به‌راه انداخت که واکنش اتحادیه اروپا، ژاپن، چین، مکزیک، کانادا و برخی دیگر از صادرکنندگان محصولات موتوری به آمریکا را به‌دنبال خواهد داشت. با اینکه مذاکرات مبنی‌بر معافیت برخی کشورها از تعرفه‌های پیشین هنوز در حال پیگیری بود و هنوز جوهر کاغذ تعرفه‌گذاری بر فولاد و آلومینیوم خشک نشده، خودروسازان و موتورسازان خارجی نیز هدف حمایت‌گرایی دولت ترامپ قرار گرفتند.
ریزش اقتصادهای نوظهور
بازارهای نوظهور، اقتصادهای بزرگی هستند که هنوز شرایط لازم را برای پذیرش در باشگاه اقتصادهای توسعه‌یافته کسب نکرده‌اند. کشورهایی مانند برزیل، روسیه، هند، ترکیه، آرژانتین و چین تعدادی از بازارهای نوظهور مشهور هستند؛ اما پرسش مهمی که از آینده دوگانگی روند این بازارها ظرف دهه‌های گذشته نشات گرفته است؛ از جدا افتادگی آنها و افتراق میان اقتصادهای نوظهور و کلاب توسعه‌یافته‌ها ناشی می‌شود. آینده انزوای ساختاری نوظهورها با رقبایشان را می‌توان با رصد سمتوسوی ریل اقتصادی این کشورها سنجید. برای مقایسه روند چند دهه اخیر بازارهای نوظهور در مقابل توسعه‌یافته‌ها، از طریق شاخص بین‌المللی MSCI مخصوص اقتصادهای نوظهور و شاخصMSCI جهانی ممکن می‌شود. از سال ۲۰۰۲ هردو شاخص به تازگی از یک دوره رکود خارج شده بودند و تا سال بحران مالی دهه گذشته صعود کردند. در این دوره رونق، بازدهی بازارهای نوظهور بیش از شاخص جهانی رقم خورد.در دوره بحران مالی و عواقب آن، شاخص جهانی سقوط کرد؛ اما شاخص نوظهورها زیان کمتری متحمل شد. اما این روند از سال ۲۰۱۴ میلادی فاز دیگری را آغاز کرد که با برابری بازدهی شاخص‌ها و پس از آن سبقت تدریجی شاخص توسعه‌یافته‌ها ادامه یافت. حدود ۱۵ سال پیش، نظریه‌ای مبنی‌بر آمادگی بازارهای نوظهور برای جداسازی از بازارهای توسعه‌یافته مطرح شد؛ به این معنا که آنها می‌توانند مستقل از مولفه‌ها و تکانه‌های سایر بازارها رشد کنند. در واقع این نظریه بروز بحران در کشورهای توسعه‌یافته را با توانایی نوظهورها در مصون ماندن از اثرات تخریبی آن در نظر می‌گرفت؛ اما پس از رکود مالی دهه گذشته شواهد از نقض این نظریه حکایت داشتند. همانطور که حالا بازدهی شاخص نوظهورها شیب نزولی را تجربه می‌کند؛ اما شاخص دیگر در حال صعود است. ظرف ماه‌های گذشته که بازارهای نوظهور در مدار نزولی قرار گرفته‌اند و ارزهای این کشورها نیز به شدت تضعیف شده است؛ مسیر دو شاخص نیز با قوت بیشتری در حال جداسازی است. هرچند ریسک جنگ تجاری در این دوره به‌عنوان یکی از عوامل نزول بازارهای نوظهور و خروج سرمایه شدید از آنها مطرح می‌شود؛ اما به دلیل دیگری نیاز است تا تناقضی را روشن کند: چرا نوظهورها نسبت به توسعه‌یافته‌ها تحت‌فشار بیشتری قرار دارند و با شدت زیادی افت کرده‌اند؟ پاسخ این پرسش به شاخص دلار بازمی‌گردد. کسری‌های دوقلو: کسری حساب جاری آرژانتین در پایان سال ۲۰۱۷ میلادی به بیش از ۸/ ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور رسید. همزمان، کسری بودجه این کشور نیز حدود ۹/ ۳ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد. در ماه‌های ابتدایی دوره ریاست‌جمهوری ماکری، سرمایه‌گذاران آرژانتینی چند دهه بدبینی به سیاست‌مداران را کنار گذاشتند. بازگشت اعتماد منجر به افزایش سرمایه ورودی به بازارها شد و بدهی‌های سنگین دولت را به مرور کاهش می‌داد؛ اما نوسانات ارزی در ماه‌های اخیر جریان خروج سرمایه را جایگزین روند سابق کرد. بی‌اعتمادی به پزو و پناه مجدد به ارزهای خارجی نوسانات را تا حدی تشدید کرد که بانک مرکزی ناچار به ثبت نرخ بهره ۶۰ درصدی برای مقابله با بحران ارزی و تورم فزاینده شد. تردید تسویه بدهی: نگرانی‌های کهنه درخصوص حجم کسری‌های دوقلو با تکرار خاطره ناخوشایند استقراض از صندوق بین‌المللی پول دوچندان شده است. نزدیک شدن به تاریخ سررسید اعتبارات قرضی کوتاه مدت بازارهای بوئنوس‌آیرس را در حالت آماده باش قرار داده بود. انتشار خبر درخواست ماکری از IMF برای تخصیص خط اعتباری ۵۰ میلیارد دلاری به‌عنوان بسته نجات از بحران ارزی، آماده باش را به هراس فراگیر تبدیل کرد. به این ترتیب، پزو بیش از پیش در برابر دلار تضعیف شد و سرمایه بیشتری از مرزهای آرژانتین بیرون رفت. حتی زمانی که درخواست افزایش خط اعتباری با موافقت صندوق به ۱/ ۵۷ میلیارد دلار رسید نیز نگرانی از بدهی‌های تلنبار شده واکنش منفی عمومی را در رویه بازارهای این کشور محرز کرد.
نفوذ سیاست پولی آمریکا در بازارها
افزایش نرخ بهره آمریکا در سال ۲۰۱۸ میلادی منجر به رشد بازدهی اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا شده و سرمایه‌گذاران را از ورود به بازار بدهی‌های پرریسک بازارهای نوظهور بازداشته است. آرژانتین، برزیل و ترکیه بیشترین زیان را از سیاست‌های پولی فدرال رزرو متحمل شده‌اند. در آسیا نیز بانک‌های مرکزی هند، اندونزی و فیلیپین به‌منظور جلوگیری از فشار تقویت شاخص دلار و حمایت از پول ملی خود، نرخ بهره‌شان را افزایش داده‌اند. ارزش پزو فیلیپین از ژانویه تاکنون ۷ درصد کاهش داشته و به پایین‌ترین سطح در ۱۲ سال اخیر رسیده است. ارزش پول ملی هند و اندونزی نیز ظرف ماه‌های اخیر افت شدیدی را تجربه کرده‌است. در حالی که سرمایه‌گذاران تحت تاثیر نااطمینانی موجود در فضای بازارهای جهانی به طلا روی آورده‌اند، بازار سهام آمریکا چهارمین روز نزولی خود را پس از نشست فدرال رزرو با خروج سرمایه تجربه کرد. نگرانی از تعطیلی دولت فدرال، تنش‌های کاخ سفید با فدرال رزرو و چشم‌انداز ضعیف اقتصاد جهانی، بهای طلا را تا سطح ۱۲۷۰ دلاری شارژ کرد و بهترین ماه این فلز گرانبها ظرف ۱۵ ماه اخیر را رقم زد. واکنش منفی وال‌استریت نسبت به رشد نرخ بهره از سوی فدرال رزرو به‌عنوان عامل افزایشی برای طلا نقش‌‌آفرین بود. سقوط آزاد وال‌استریت تا جایی پیشروی کرد که بازدهی منفی ماهانه بین ۱۴ تا ۱۵ درصدی دو شاخص نزدک و داوجونز را به کف سال ۱۹۹۸ میلادی غلتاند. همچنین شاخص S&P ۵۰۰ نیز در قعر ۱۰ ساله قرار گرفته است.
جدال ترامپ و پاول
انتقادات گسترده دونالد ترامپ از فدرال رزرو آمریکا به‌شدت استقلال این نهاد پولی را زیر سوال برده است. ترامپ در آخرین واکنش خود پس از آنکه مقامات اقتصادی دیگر مشغول تلاش برای کاهش تنش موجود بودند، توییت دیگری خطاب به جرومی پاول منتشر کرد: «تنها مشکل اقتصاد آمریکا، فدرال رزرو است. آنها هیچ احساسی نسبت به بازار ندارند.» ترامپ پیش از این نیز از سیاست‌های فدرال رزرو انتقاد کرده بود. این نهاد هفته گذشته بدون توجه به انتقادات دنباله‌دار رئیس‌جمهوری، نرخ بهره را برای چهارمین مرتبه در سال ۲۰۱۸ میلادی افزایش داد. پس از این اقدام وال‌استریت وارد سراشیبی شد که تا روز گذشته نیز ادامه پیدا کرد. وال‌استریت پس از پایان معاملات روز دوشنبه، چهارمین روز پیاپی نزولی خود را به ثبت رساند. بازدهی منفی بازار سهام ایالات‌متحده در ماه دسامبر منجر به ثبت یکی از بدترین ماه‌های تاریخ وال‌استریت شد. شاخص داوجونز و نزدک کامپوزیت ضعیف‌ترین ماه خود از سال ۱۹۹۸ میلادی را تجربه کردند و شاخص S&P ۵۰۰ نیز بدترین ماه از سال ۲۰۰۸ میلادی را سپری می‌کند.
جدال پولی آمریکا و اروپا
بانک مرکزی اروپا روز پنج‌شنبــه سمتوسوی سیاست پولی ناحیه یورو را تا تابستان سال آینده میلادی مشخص کرد. ماریو دراگی، سکاندار پولی اتحادیه در کنفرانس خبری دو سیگنال مهم در رابطه با برنامه خرید اوراق و نرخ بهره به بازارهای جهانی مخابره کرد. براساس تصمیم اتخاذشده از سوی بانکداران اروپایی، برنامه خرید اوراق تا پایان سال‌جاری میلادی متوقف خواهد شد. حجم خرید اوراق قرضه در این بسته انبساطی از سال گذشته به نصف رسیده بود و طبق برنامه پیشین باید تا انتهای تابستان سال‌جاری خاتمه می‌یافت؛ اما نیاز اروپا مبنی‌بر دستیابی به نرخ تورم هدف ۲درصدی و افزایش رشد اقتصادی ناحیه، منجر به احتیاط بیشتر و تمدید این بسته «تسهیل مقداری» (Quantitative Easing) شد. دومین سیگنال یورو به بازارها از احتیاط بیشتری برخوردار بود. دراگی اعلام کرد رشد نرخ بهره از سوی بانک مرکزی تا تابستان سال آینده میلادی اعمال نخواهد شد و نرخ‌های بهره در رنج کنونی باقی خواهند ماند. چشم‌انداز پولی اروپا درست یک روز پس از انتشار سیاست پولی فدرال رزرو آمریکا ارائه شد، اما در جهتی معکوس. فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش داد و سیگنالی مبنی‌بر احتمال دو نوبت انقباضی دیگر را نیز مخابره کرد. تفاوت رویکرد متفاوت دو نهاد پولی منجر به سقوط یورو در برابر دلار شد. یورو بلافاصله پس از اعلام چشم‌انداز احتیاطی بانک مرکزی اروپا نزول قابل‌توجهی را تجربه کرد. یورو در نهایت با افت نزدیک به ۲ درصدی نسبت به دلار آمریکا، بدترین روز خود ظرف ۲ سال اخیر را رقم زد. روز جمعه، نرخ برابری یورو به دلار حدود ۱۷۹/ ۱ باز شد؛ اما تا پایان معاملات بازارها در نرخ ۱۵۶/ ۱ به کار خود پایان داد. حجم خرید اوراق قرضه اروپا از آغاز تا کنون به ۲۴۰۰ میلیارد یورو رسیده است. در حال حاضر ماهانه ۳۰ میلیارد یورو اوراق از سوی این بانک خریداری می‌شود. براساس برنامه جدید بانک مرکزی اروپا به‌منظور پایان دادن به این بسته انبساطی، از ابتدای پاییز سال‌جاری حجم خرید ماهانه نصف خواهد شد و در پایان سال نیز این روند پایان می‌یابد.
هزار میلیارد سرمایه خروجی با «برگزیت»
سرمایه‌گذاران بالغ‌بر یک هزار میلیارد دلار از دارایی‌های خود از صندوق‌های سهامی متمرکز در انگلستان را از زمان رفراندوم اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ میلادی خارج کرده‌اند. جریان وسیع خروج سرمایه از لندن ریشه در بروز نگرانی‌های مربوط به تاثیر مخرب برگزیت بر بخش خصوصی اقتصاد بریتانیا و وضعیت آتی شرکت‌های بزرگ این کشور دواند. با گذشت بیش از ۲ سال این یک هزار میلیارد دلار سرمایه از این کشور خارج شده و ممکن است تا حصول وضعیت پایدار در توافق اتحادیه با انگلستان تداوم یابد. مذاکرات در ماه‌های اخیر با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بوده که دیدگاه‌های مختلفی درخصوص عواقب مخرب آن برای آینده اقتصاد اتحادیه اروپا، انگلستان و حتی روابط اقتصادی آمریکا و بریتانیا مطرح شده‌اند. سرمایه‌گذاران هر هفته پول‌های خود را از بدو همه‌پرسی برگزیت تاکنون از صندوق‌های سهام انگلستان خارج کرده‌اند. در هفته‌ای که ترزا می پیش‌نویس طرح خروج از اتحادیه اروپا را به کابینه تحویل داد، نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار خروج سرمایه رخ داد. آخرین باری که این حجم از خروج سرمایه ظرف یک هفته برای انگلستان اتفاق افتاده بود به بحران مالی جهانی دهه گذشته باز می‌گردد. ارتباط خروج سرمایه شدید از مرزهای انگلستان با برگزیت از روند جریان سرمایه در دوره ۱۲ ماهه پیش از همه‌پرسی سال ۲۰۱۶ میلادی است. در این بازه زمانی بیش از ۱۲۷ میلیارد دلار سرمایه به انگلستان وارد شده بود. موسسه «شرودرز» (Schroders) نظرسنجی سالانه خود را با پرسش از ۴۰۰ مشاور مالی ارشد درخصوص چشم‌انداز اطمینان سرمایه‌گذاران به بازار لندن منتشر کرد. این شرکت چندملیتی در زمینه ارائه خدمات سرمایه‌گذاری، مدیریت سرمایه‌گذاری و بانکداری سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کند. در آخرین نسخه نظرسنجی، مشاوران مالی اعلام کردند ظرف یک سال اخیر بالغ‌بر ۳۵ درصد مشتریان آنها سرمایه‌های خود را از انگلستان خارج کرده‌اند یا برای انتقال سرمایه خود برنامه‌ریزی داشته‌اند. رقمی که در نظرسنجی سال گذشته منتشر شده بود از انتقال سرمایه ۲۱ درصد از مشتریان حکایت داشت. براساس داده‌های مراکز پژوهشی مقصد سرمایه‌های خروجی از انگلستان، ژاپن و اقتصادهای نوظهور هستند. در طول ماه گذشته بازار سهام بریتانیا از میان ۲۲ بازاری که در نظرسنجی بانک «مریل لینچ» آمریکا بررسی شدند از حیث محبوبیت در رتبه آخر قرار گرفت.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات