بازار نفتا در بورس انرژی رونق گرفت
دنیای‌اقتصاد-طیبه‌مرادی : ارزش کل دادوستدهای انجام شده در بورس انرژی در تیر امسال به ۱۱ هزار میلیارد تومان رسید تا بالاترین رکورد ارزش مبادلات ماهانه این بورس در طول یکسال گذشته، به ثبت برسد. این رقم از رشد ۵/ ۲۶درصدی، نسبت به رکورد پیشین ارزش معاملات بورس انرژی ، در خردادماه سال جاری، حکایت دارد. داده‌های مربوط به ارزش کل معاملات رینگ بین‌الملل در بورس انرژی نشان از آن دارد که ۹۱ درصد از این رکورد بی‌سابقه در رینگ بین‌الملل ثبت شده و ارزش کل دادوستدهای این رینگ از ۱۰ هزار میلیارد‌تومان فراتر رفته است.
رونق در بازار نفتا
محبوب‌ترین کالای تیر در بورس انرژی نفتای سبک بود که ۴۸۸ هزار و ۹۲۵ تن از حجم معاملات تیر را به خود اختصاص داد. عرضه این محصول ۵۰۰ هزار و ۸۷۵ تن بود که ۹۷ درصد از حجم عرضه‌های این محصول تقاضا و مورد دادوستد قرار گرفت. تفکیک بازار هدف بورس انرژی به بازار داخلی و بازار بین الملل نیز نشان می‌دهد که این محصول یعنی نفتای سبک تولیدی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران به عنوان جذاب‌ترین محصول صادراتی به شمار می‌رود و میزان تقاضای آن با اختلاف زیادی نسبت به سایر کالاها ۴۵۵ هزار تن بود. همچنین در رینگ داخلی نیز ۳۳ هزار تن از این فرآورده مورد دادوستد قرار گرفت. در مجموع یک میلیون و ۵۵ هزار و ۴۳۶ تن در رینگ بین‌الملل و ۲۳۷ هزار و ۵۵۶ تن فرآورده هیدروکربوری در رینگ داخلی بورس انرژی در تیرماه سال جاری مورد دادوستد قرار گرفت.
کاهش اقبال به بنزین
حجم دادوستدهای انجام شده در بورس انرژی نیز از ثبت چهارمین رکورد افزایشی ازسال گذشته تاکنون حکایت دارد، به طوری که یک میلیون و ۲۹۲ هزار و ۹۹۳ تن از عرضه‌های انجام شده مورد معامله قرار گرفته است. نکته قابل توجهی که در بین محصولات دادوستد شده نمایان است مربوط به معاملات بنزین است. از آنجایی که بنزین در فهرست جذاب‌ترین کالاها در بین فرآورده‌های هیدروکربوری قرار دارد، معاملات مربوط به این محصول در بورس انرژی ایران در ماه گذشته به شکل برجسته‌ای نمایان شد و با اهرم جذابیت معاملات بنزین صعود بی‌سابقه‌ای در بین ارزش و حجم معاملات خردادماه تجربه شد. همان‌طور که «دنیای اقتصاد» در گزارشی باعنوان صعود بورس انرژی با سوخت بنزین در روز چهار‌شنبه ۴ تیر ۱۳۹۹به بررسی معاملات بورس انرژی با محوریت بنزین پرداخت. به رغم این جذابیت در ماه جاری حجم دادوستد این محصول کاهش محسوسی یافته است که فرضیه تغذیه بازارهای مصرف بنزین در ماه گذشته محتمل ارزیابی می‌شود و انتظار می‌رود که جایگاه این محصول در ماه‌های آینده دوباره با رشد قابل قبولی همراه شود. همچنین شائبه موج دوم ویروس کرونا در کشورهای مختلف دنیا این احتمال را پر رنگ کرده است که محدودیت‌های حمل‌ونقل که در ماه‌های ابتدایی سال جاری در داخل کشورها و همچنین در بین مرزها برقرار شد، باز هم لحاظ شود و پتانسیل رشد مصرف این محصول از این مسیر تضعیف شود.
البته به گفته کارشناسان باتوجه به اینکه بورس انرژی ایران عمدتا صادرات محور به شمار می‌رود، می‌توان ورود به فصل گرما و بالا رفتن مصرف داخلی بنزین را نیز از دیگر دلایل کاهش ۳۴درصدی حجم عرضه بنزین در تیرماه نسبت به خرداد سال جاری دانست. به این ترتیب این انتظار نیز وجود دارد که محرک اصلی کاهش حجم معاملات میزان عرضه باشد نه میزان تقاضا. همان‌طور که تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد میزان عرضه این محصول جذاب در فصول گرم کاهش یافته است. به عنوان مثال طی تیر و خردادماه سال گذشته عرضه کل نزدیک به ۲ میلیون تن بوده و اولین تکانه‌های افزایشی در شهریور سال گذشته اتفاق افتاده است. در سال جاری و در تیرماه عرضه‌ها نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد ۲برابری را تجربه کرده‌اند. به‌طوری که میزان عرضه محصولات هیدروکربوری در تیرماه سال جاری با ۲۶ درصد رشد نسبت به خردادماه به ۴ میلیون و ۵۹۱ هزار و ۳۲۹ تن رسید. اگرچه حجم محصولات عرضه شده در بورس انرژی از ثبت رکورد در این ماه عقب ماند اما همواره خوشبینی مربوط به صعود آن وجود دارد. حجم تقاضای تیرماه یک میلیون و ۹۴۷ هزار تن به ثبت رسید که به رغم اینکه از ابتدای سال تاکنون در رده سوم بیشترین تقاضا قرار گرفته است اما در مقایسه با سال گذشته همچنان بر صدر قرار دارد و تنها حجم تقاضای آذرماه سال قبل که به عنوان زمان طلایی سال ۹۸ در کارنامه بورس انرژی از آن یاد می‌شود، تا حدودی به حجم تقاضای تیرماه امسال نزدیک است.
اثر ارز بر بازار
رکوردهای بورس انرژی در تیرماه در حالی به ثبت رسید که معامله‌گران با صعود بی‌سابقه بهای ارز روبه‌رو بودند. در این مدت قیمت‌های ارز آزاد و نیمایی به نرخ‌های بسیار بالایی رسید. نوسان نرخ در بازار ارز از جمله عواملی است که ارزش ریالی دادوستدهای رینگ بین‌الملل را تا حدود زیادی ارتقا داده است. بررسی ارزش دلاری محصولات در بورس انرژی نشان می دهد نفتای سبک در رینگ بین‌الملل بورس انرژی از تاریخ اول تیرماه تا روز بیست و ششم این ماه به ۶/ ۱۲۳ میلیون دلار رسید و از این نظر بر صدر سایر محصولات صادراتی قرار گرفت. پس از آن سبد پایه عرضه شده در بورس انرژی با ارزش ۸/ ۹۹ میلیون دلار، گاز مایع با ۶۸ میلیون دلار و بنزین با ۷/ ۶۷ میلیون دلار در رده‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات دلاری قرار گرفتند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات