سیگنال شاخص به ماشه صندوق؟
دنیای‌اقتصاد- مسعود کریمی : شاخصکل بورس اوراق‌بهادار تهران در معاملات روزی که سپری شد عملکرد مطلوبی را به‌ثبت رساند و توانست در پی افزایش ۴۰هزار و ۷۸۹واحدی تا سطح ۲میلیون و ۴۷۹هزار واحد پیشروی کند. ارزیابی‌‌‌‌‌‌‌ها حاکی از این است که دماسنج اصلی بازار از ابتدای اسفند ماه سال‌گذشته (شروع رشد جدی شاخص‌های سهامی) تا پایان معاملات دیروز رقمی بالغ بر ۷/ ۶۱درصد رشد را به‌ثبت رسانده است. در دومین روز معاملاتی هفته‌جاری هم به‌رغم افزایش ۶۷/ ۱درصدی نماگر اصلی بورس تهران، شاخصکل هم‌وزن نیز توانست با صعود ۹۴/ ۱درصدی عملکرد مطلوب‌تری را به نمایش بگذارد. بررسی عملکرد این معیار بورسی از ابتدای اسفند ماه سال‌گذشته تاکنون نیز رشد ۲۸/ ۷۱درصدی را به نمایش می‌گذارد.
بی توجهی شاخصکل به مقاومت ۳/ ۲میلیون واحد و سهولت در عبور از مرز‌‌‌‌‌‌‌های پیش‌‌‌‌‌‌‌رو به پشتوانه جریان قوی نقدینگی در حقیقت موضوعی است که می‌تواند تداوم آن به شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری حبابی به‌مراتب بزرگ‌‌‌‌‌‌‌تر از سال۱۳۹۹ در بازار سرمایه منجر شود. هرچند پتانسیل افزایشی صنایع و شرکت‌ها همچنان بالاست، رشد نرخ اسکناس آمریکایی (سقفشکنی در بازار آزاد و سیگنال به بازار حواله) و انتظارات تورمی در سطوح جذابی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بورسی قرار دارند اما به ظن کارشناسان بازار سرمایه تداوم چنین مسیری (رشد شارپی) می‌تواند تداعی کننده اتفاقات ناگوار گذشته باشد. در این میان پیشنهاد‌‌‌‌‌‌‌هایی مبنی‌بر ضرورت عرضه سهام از سوی صندوق‌های تثبیت و توسعه بازار سرمایه نیز مطرح است. صندوق‌ها می‌توانند با راهبردی منطقی در حوزه عرضه سهام تا حدودی شیب تند صعود را در بازار سهام کاهش دهند و به‌نوعی توام باخنثی‌‌‌‌‌‌‌سازی شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری حباب جدید، پاسخگوی نیاز سهامداران هم باشند. احتمالا با نزدیک‌شدن شاخصکل به سطح ۵/ ۲میلیون واحد، مقاومت‌‌‌‌‌‌‌های این منطقه عملکرد جدی‌‌‌‌‌‌‌تری داشته باشند و موجبات تخلیه هیجان بازار و اصلاح موقتی قیمت سهام بنگاه‌ها را فراهم سازند.
واگرایی عملکرد شاخص و صندوق‌ها: آن‌طور که به‌نظر می‌رسد خروج پول از صندوق‌های سرمایه‌گذاری کماکان با قدرت صورت می‌پذیرد و در این میان صندوق‌های درآمد ثابت نیز فرار سرمایه از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌های بازار را در جریان معاملات خود به‌ثبت رسانده‌‌‌‌‌‌‌اند. همانند سنت همیشگی در برهه‌‌‌‌‌‌‌ای که بخش مولد اقتصاد کشور با رونق همراه بوده و تزریق منابع مالی شدت می‌گیرد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با خروج جریان نقد مواجه می‌شوند. هرچند تا پیش از ورود رونق به بازار سهام عمدتا این قبیل از صندوق‌ها به دلیل کسب بازدهی بعضا بیش از نرخ سود سپرده بانکی به مامن جذب پول بدل می‌شدند اما به محض تغییر زمین بازی توام با بهبود عملکرد بنگاه‌های بورسی از سوی معامله‌گران مسیر نقدینگی به سمت بازار سهام میل پیدا کرده‌است. به هر ترتیب واگرایی میان شاخص‌های سهامی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری موضوعی است که می‌تواند نشان از بازگشت رکود به صندوق‌ها را در دل خود با فرض تداوم چنین رویه‌‌‌‌‌‌‌ای (افزایش شاخص‌های سهامی) داشته باشد.
بازار روی ریل حقیقی: آنچه پیداست در دادوستد‌‌‌‌‌‌‌های روز یک‌‌‌‌‌‌‌شنبه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بورسی برای یازدهمین روز متوالی شاهد ورود پول حقیقی بودند. میزان ورود پول تزریق‌شده از سوی سهامداران خرد به بورس تهران بالغ بر ۸۷۱میلیارد‌تومان در این روز معاملاتی گزارش شده‌است. ارزش معاملات خرد (سهام و حق‌تقدم) همچنان در محدوده مطلوبی قرار دارد به‌نحوی‌که این پارامتر بورسی دیروز توانست رقم ۱۲هزار و ۹۱۵میلیارد‌تومانی را به خود اختصاص دهد. اما در این میان سقف‌‌‌‌‌‌‌شکنی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شاخصکل بازار تا کجا ادامه خواهد داشت؟ با توجه به اینکه بازار سهام به لحاظ سودآوری در ۵/ ۲سال گذشته عملکرد ضعیفی از خود به‌ثبت رساند، اکنون رشد شاخص‌های سهامی امری طبیعی از سوی کارشناسان بورسی ارزیابی می‌شود. در همین رابطه برخی از فعالان بازار سرمایه معتقدند، پتانسیل بنیادی بنگاه‌های بورسی به حدی بالاست که اوج‌‌‌‌‌‌‌گیری قیمت‌ها همانند رویدادی که طی چند وقت اخیر تجربه شد در بازار سهام می‌تواند تداوم پیدا کند اما نباید فراموش کرد رشد شارپی و بدون وقفه می‌تواند در ادامه به ضرر سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بورسی تمام شود.
بازی‌‌‌‌‌‌‌خوانی صندوق‌های تثبیت و توسعه: هر چند آماری از چگونگی عملکرد صندوق‌های تثبیت و توسعه در بازار منتشر نمی‌شود و متولیان بورسی شفافیت در وضعیت صندوق‌ها را به‌مثابه سیگنال‌‌‌‌‌‌‌دهی به معامله‌گران درنظر می‌گیرند اما باید توجه داشت که اساسا ماهیت این قبیل از صندوق‌ها در بازار سرمایه چیست؟ عمدتا در شرایطی که قیمت سهام بنگاه‌های بورسی در شیب نزولی قرار می‌گیرد، انتظارات سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران به‌این‌ترتیب مطرح می‌شود که اساسا چرا صندوق‌ها مانع از ریزش قیمت سهام نمی‌شوند. این قبیل انتظارات از صندوقی که هرچند میزان منابع آن مشخص نیست اما به هر حال نا محدود هم نخواهد بود، منطقی به‌نظر نمی‌ر‌‌‌‌‌‌‌سد، زیرا در شرایطی که بازار میل به اصلاح قیمتی یا استراحت دارد اساسا تزریق منابع صندوق‌ها به بازار می‌تواند مانع از تخلیه جریان معاملات شود. حمایت صندوق در شرایطی که گره معاملاتی ایجادشده یا اینکه سهامی با پتانسیل بالا در پی هیجان‌‌‌‌‌‌‌زدگی معامله‌گران با افت ارزش همراه است، طبعا مطلوب ارزیابی می‌شود. در اینجا مدیران صندوق راهبردی را پیگیری می‌کنند که علاوه‌بر حمایت از سهام شرکت‌ها می‌توانند در آینده با قیمت بالاتری هم سهام را به بازار تزریق کنند. (هر چند نوسان‌‌‌‌‌‌‌گیری با ماهیت صندوق‌ها در تضاد است) در شرایط کنونی که صعود‌‌‌‌‌‌‌هایی نظیر ۷/ ۶۱درصدی دماسنج اصلی بازار و ۲۸/ ۷۱درصدی شاخص‌‌‌‌‌‌‌هم وزن را از ابتدای اسفند۱۴۰۱ تا دهم اردیبهشت ۱۴۰۲ شاهد بودیم، احتمال اینکه به‌طور مجدد در پی تداوم قوی ورود جریان نقد به بورس شاهد شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری رویدادی به‌مراتب بزرگ‌‌‌‌‌‌‌تر از سقفشکنی گذشته برای آینده باشیم دور از انتظار نخواهد بود. اساسا روندی که با شیب تند صعود از سوی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بورسی پیگیری شود و البته بدون وقفه ابرکانال‌های پیشروی خود را یکی پس از دیگری فتح کند، دقیقا همانند رویدادی که در عبور از سطوحی همچون «۲/ ۲، ۳/ ۲ و ۴/ ۲» همگی میلیون‌واحدی تجربه شد (این رشد تنها به استراحتی کوتاه محدود بود) می‌تواند پس از مدتی معادلات سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران را بر‌هم زند. بهانه‌‌‌‌‌‌‌هایی همانند واکنش شاخص به سطح روانی پیش‌‌‌‌‌‌‌رو (محدوده مقاومت) یا عرضه منطقی سهام از سوی صندوق‌های توسعه و تثبیت بازار سرمایه می‌تواند تا حدودی از شیب تند صعود بکاهد.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات