سعید اکبرزاده / کارشناس امور اقتصادی
بازار سکه و طلا یکی از مهمترین بازارهای سرمایهگذاری در ایران است. بهدلیل نوسانات اقتصادی و تحولات پولی، مردم به سکههای بانکی به عنوان ابزار حفظ ارزش داراییها روی آوردهاند.
اما متاسفانه در سالهای اخیر، بازار سکه با چالشی جدی روبهرو شده است؛ ضرب و پلمب سکههای غیربانکی توسط افراد سودجو. این مساله نهتنها باعث وارد آمدن زیان به سرمایهگذاران میشود، بلکه اعتماد عمومی به این بازار را نیز تحتالشعاع قرار داده است. در این مطلب، راهکارهایی برای تبادل امن سکههای بانکی و جلوگیری از سوءاستفادهها ارائه میشود که میتواند به بازگشت اعتماد به بازار کمک کند و توجه به آن توسط مسوولان مربوطه در بانک مرکزی و همچنین اصناف و اتحادیههای طلا و جواهر کشور، خالی از فایده نیست.
ترویج خرید سکههای بانکی و قانونی
یکی از اساسیترین راهکارها برای مقابله با سکههای غیربانکی، افزایش آگاهی عمومی در زمینه تفاوت میان سکههای بانکی و غیربانکی است. انتشار گسترده اطلاعات در خصوص خطرات خرید سکههای غیربانکی و روشهای تشخیص سکههای قانونی از طریق رسانههای عمومی و شبکههای اجتماعی امری ضروری است. بسیاری از مردم به دلیل نبود دانش کافی در خصوص ویژگیهای سکههای بانکی، در دام سودجویان میافتند. از این رو، با تبلیغات و اطلاعرسانیهای گسترده، میتوان خطرات موجود را به آگاهی عموم رساند. همچنین بانک مرکزی میتواند فهرست فروشندگان رسمی و معتبر را منتشر کرده و از مردم بخواهد که تنها از این مراکز خرید کنند. ایجاد طرحهای تشویقی مانند تخفیفهای مالیاتی برای فروشندگان معتبر میتواند آنها را به رقابت سالمتر و ارائه خدمات بهتر ترغیب کند. یکی دیگر از راهکارهای موثر، توسعه سامانههای دیجیتال برای تایید اصالت سکهها است که در ادامه بیشتر به آن میپردازیم. مردم میتوانند با استفاده از اپلیکیشنهای رسمی بانک مرکزی یا اتحادیه طلافروشان، با اسکن کد QR یا وارد کردن شماره سریال سکه، اطلاعات مربوط به ضرب و اصالت آن را مشاهده کنند. این اقدام خطر خرید سکههای جعلی و غیربانکی را بهطور چشمگیری کاهش میدهد.
استانداردهای جدید برای پلمب سکه
یکی از مشکلات اصلی در بازار سکه، پلمبهای غیراستاندارد و جعلی است که توسط سودجویان برای فروش سکههای غیربانکی استفاده میشود و موجب آسیبهای جدی به اعتماد مردم و تحمیل زیانهای مالی شده است. برای مقابله با این مشکل، یک راهکار نوین میتواند ایجاد سیستم رهگیری دیجیتال برای سکههای بانکی باشد که بهوسیله آن، سکهها از لحظه ضرب تا لحظه فروش و حتی پس از آن، قابل شناسایی و رهگیری باشند. در این راستا، اقدامات زیر پیشنهاد میشود:
- سیستمهای رهگیری دیجیتال: ایجاد یک سیستم رهگیری دیجیتال برای سکههای بانکی، از دیگر راهکارهای موثر است. هر سکه میتواند دارای کد منحصربهفرد یا بارکد QR باشد که در پایگاه دادههای بانک مرکزی ثبت میشود. خریداران میتوانند با اسکن اینبارکدها بهراحتی اطلاعات مربوط به اصالت سکه را بررسی کنند و اطمینان حاصل کنند که سکه خریداریشده قانونی و معتبر است.
- اپلیکیشن تایید اصالت: بانک مرکزی میتواند اپلیکیشنی ارائه دهد که خریداران و فروشندگان بتوانند با اسکن کد QR یا وارد کردن شماره سریال سکه، اطلاعات مربوط به اصالت و مشخصات آن را مشاهده کنند. این اپلیکیشن بهطور مستقیم به پایگاه دادههای بانک مرکزی متصل است و به خریدار این اطمینان را میدهد که سکه خریداریشده اصالت دارد و از سوی بانک مرکزی تایید شده است.
- پلمبهای هوشمند و غیرقابل جعل: علاوه بر استفاده از کدهای دیجیتال، پلمبهای هوشمند و ضد جعل نیز باید بهکار گرفته شوند. این پلمبها میتوانند دارای ویژگیهای خاص مانند هولوگرامهای چندلایه باشند که تغییر رنگ یا شکل آنها در زوایای مختلف قابل مشاهده است. چنین پلمبهایی با استفاده از فناوریهای پیشرفته باعث میشوند که جعل سکههای بانکی و پلمب آنها بهشدت سخت و پرهزینه شود.
فواید سیستم رهگیری دیجیتال
با استفاده از این سیستم، امکان جعل و سوءاستفاده از سکههای غیربانکی بهطور چشمگیری کاهش مییابد. حتی اگر فردی سکهای غیربانکی را با پلمب جعلی خریداری کند، با استفاده از اپلیکیشن رهگیری، میتواند سریعا متوجه شود که سکه خریداریشده معتبر نیست. علاوه بر این، با رهگیری کامل سکهها از زمان ضرب تا فروش نهایی، شفافیت بیشتری در بازار سکه ایجاد میشود و هرگونه انتقال و فروش سکهها بهطور دیجیتال ثبت میشود و این اطلاعات میتواند در صورت لزوم مورد استفاده قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که بازار از تخلفات و کلاهبرداریهای مالی پاک است. بنابراین، خریداران سکههای بانکی با اطمینان بیشتری میتوانند اقدام به خرید کنند، زیرا میدانند که سکه خریداریشده تحت نظارت کامل بانک مرکزی است و امکان تقلب به حداقل رسیده است.
تشویق به استفاده از ابزارهای مالی دیجیتال
با توجه به پیشرفتهای تکنولوژیک در حوزههای مالی و دیجیتال، استفاده از ابزارهای نوین برای سرمایهگذاری و حفظ ارزش داراییها امری ضروری به نظر میرسد. سکههای دیجیتال بانکی یکی از راهکارهای نوین در این زمینه است که میتواند جایگزینی امن و قابل اعتماد برای سکههای فیزیکی باشد و مشکلات مرتبط با آن، از جمله جعل و کلاهبرداری، را بهطور قابل توجهی کاهش دهد. در این بخش به توضیح توسعه و ترویج سکههای دیجیتال بانکی پرداخته میشود. اقدامات زیر در این زمینه پیشنهاد میشود.
سکه دیجیتال بانکی چیست؟
سکه دیجیتال بانکی، نمایندهای از ارزش طلا یا دیگر داراییهای ارزشمند (نظیر سکههای طلا) در قالب دیجیتال است که توسط بانک مرکزی یا یک نهاد مالی معتبر صادر میشود. این سکهها بهصورت توکنهای دیجیتال ارائه میشوند و از طریق پلتفرمهای دیجیتال و کیفپولهای الکترونیکی قابل نگهداری و معامله هستند. بانک مرکزی میتواند اقدام به توسعه سکههای دیجیتال کند که نماینده طلا یا داراییهای ارزشمند دیگر باشند و تحت نظارت کامل بانک مرکزی معامله شوند. این سکههای دیجیتال علاوه بر امنیت بالا، هزینههای کمتری برای خریداران به همراه دارند و نیاز به نگهداری فیزیکی طلا یا سکه را از بین میبرند.
یکی از مزایای کلیدی سکههای دیجیتال این است که نیازی به نگهداری فیزیکی طلا یا سکه وجود ندارد. خریداران به جای داشتن سکههای فیزیکی، مالک سکههای دیجیتال هستند که در کیفپولهای دیجیتالی ذخیره میشوند و تحت نظارت بانک مرکزی یا نهادهای معتبر قرار دارند. این امر خطرات مرتبط با سرقت، مفقودی و جعل سکههای فیزیکی را بهطور کامل حذف میکند. معاملات سکههای دیجیتال بانکی از طریق پلتفرمهای دیجیتال بهصورت سریع و بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام میشود. هر تراکنش بهطور شفاف در یک دفتر کل دیجیتال (مانند فناوری بلاکچین) ثبت میشود و این امر امکان پیگیری و رهگیری تراکنشها را برای نهادهای نظارتی و خریداران فراهم میکند. در معاملات سکههای فیزیکی، هزینههای حمل و نقل، بیمه و نگهداری از طلا و سکهها بسیار بالا است. در مقابل، سکههای دیجیتال چنین هزینههایی را ندارند و میتوانند با هزینه کمتری معامله شوند. با استفاده از سکههای دیجیتال، خریداران و سرمایهگذاران میتوانند به سرعت سکههای خود را تبدیل به پول نقد کنند یا آنها را در بازارهای دیجیتال به فروش برسانند. این امر نقدشوندگی سرمایهها را افزایش میدهد و انعطافپذیری بیشتری برای سرمایهگذاران فراهم میکند.
ترویج و توسعه سکه دیجیتال بانکی
بانک مرکزی میتواند با همکاری نهادهای مالی و شرکتهای فناوری، زیرساختهای لازم برای توسعه سکههای دیجیتال بانکی را فراهم کند. این زیرساختها شامل پلتفرمهای امن دیجیتال، کیفپولهای الکترونیکی و سیستمهای ثبت و رهگیری تراکنشها است.
برای موفقیت در ترویج سکههای دیجیتال، لازم است که مردم و سرمایهگذاران با مزایای این ابزار آشنا شوند و به آن اعتماد کنند. بانک مرکزی میتواند از طریق کمپینهای آموزشی و اطلاعرسانی، مردم را نسبت به امنیت و مزایای سکههای دیجیتال آگاه سازد. برای جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی و تضمین امنیت سرمایهگذاری در سکههای دیجیتال، نیاز است که قوانین و مقررات شفاف و دقیق برای این حوزه تدوین شود.
این قوانین باید تمامی جوانب حقوقی، امنیتی و مالی سکههای دیجیتال را پوشش دهد. ایجاد پلتفرمهای دیجیتال برای خرید و فروش سکههای طلا به صورت دیجیتال میتواند باعث کاهش تمایل به خرید سکههای فیزیکی شود. این پلتفرمها تحت نظارت بانک مرکزی یا نهادهای مالی معتبر هستند و سرمایهگذاران میتوانند بدون نگرانی از جعل یا کلاهبرداری، سکههای دیجیتال را در کیف پولهای امن خود نگهداری کنند.تشویق مردم به سرمایهگذاری در بورس کالای طلا، یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی است. بورس کالا با ارائه ابزارهای مالی شفاف و تحت نظارت، به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بدون خرید فیزیکی طلا یا سکه، در این بازار سرمایهگذاری کنند و از نوسانات آن بهرهمند شوند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات