سیر تا پیاز صندوق‌های اهرمی
پویان مظفری/کارشناس بازار سرمایه
صندوق‌های اهرمی صندوق‌هایی هستند که شرایط سرمایه‌گذاری با ضریب اهرمی را برای سرمایه‌گذاران بازار سرمایه فراهم می‌آورد. این صندوق‌ها سود و ضرر سرمایه‌گذار را بیش از حرکت خود بازار جلوه می‌دهد. در واقع این نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری یک نوع از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که با استفاده از ابزاری به نام اهرم، تلاشی در ایجاد بازدهی مضاعف برای سرمایه‌گذاری ریسک‌‌‌پذیرتر فراهم می‌آورد. این صندوق‌ها واحدهای مبتنی بر معامله در بازار پرتفوی پرریسکی دارند و عمده اجزای پرتفوی این صندوق نیز شامل سهام و حق‌تقدم است.
سیر تا پیاز صندوق‌های اهرمی
سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها زمانی که سرمایه‌گذار انتظار دارد بازار سهام با رشد مطلوبی مواجه شود توجیه دارد. باید دقت کرد که در این صندوق‌ها مدیر در ترکیب چینش پرتفو نقش دارد اما با توجه به ذات آنها مهم‌تر از مدیریت مدیر صندوق، سمت و سوی بازار است. اساسا این صندوق‌ها دو نوع دارنده در دل خود دارند. نوع نخست سرمایه‌گذاری است که تمایل دارد با اهرم در بازار سرمایه‌گذاری کند که این سرمایه‌گذار واحدهای ممتاز صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی را خریداری و دارنده واحدهای ممتاز می‌شود. واحدهای ممتاز صندوق‌های اهرمی واحد‌هایی هستند که در بورس معامله شده و می‌توان از طریق کارگزاری آن را خریداری کرد.
از طرفی به افرادی که نوعی وام را برای تامین مالی صندوق‌های اهرمی تامین می‌کنند و عملا پول خود را به صورت بدون ریسک به دارندگان واحد ممتاز صندوق اهرمی قرض می‌دهند که با اهرم در بازار سرمایه‌گذاری کنند، واحدهای عادی صندوق اهرمی تعلق می‌گیرد. این واحد‌ها به صورت صدور و ابطالی بوده و با سود تقریبا مشخص و معینی از قبل تعیین شده کار می‌کنند و ماهیتی شبیه به صندوق درآمد ثابت دارد. دارندگان واحدهای ممتاز این نوع از صندوق‌ها پول خود را در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. از طرفی دارندگان واحدهای عادی به دارندگان واحد ممتاز پول را قرض داده و بر قرض خود نرخ بهره خاصی را طلب می‌کنند. در این بین مدیر صندوق وظیفه مدیریت این وجوه و سرمایه‌گذاری در آنها را بر عهده دارد. دارندگان واحد ممتاز ارتباطی با دارندگان واحد عادی ندارند. این موضوع باعث شده که در صورت عدم‌رشد بازار این صندوق‌ها با کاهش ارزش مواجه شوند.
در واقع در صورتی که بورس رشدی نداشته باشد ارزش دارایی‌های این صندوق می‌تواند دچار ریزش شود که این موضوع قیمت صندوق را دستخوش تغییر کرده و کاهش می‌دهد. مزیت این صندوق در زمان رشد بازار سرمایه نمایان می‌شود. درواقع این ابزار به سرمایه‌گذاران این اطمینان را می‌دهد که از کارگزاری اعتبار بگیرند و بتوانند در بازار یک‌طرفه سرمایه با اهرم سرمایه‌گذاری کنند. این موضوع جذابیت این صندوق‌ها را در روندهای صعودی بازار کاملا مشخص می‌کند. این صندوق‌ها در روندهای صعودی بازار بر اساس اهرمی که دارند می‌توانند بیش از بازار رشد داشته باشند که آنها را به ابزاری بسیار جذاب برای سرمایه‌گذاری بدل کرده است.
با وجود این، این ابزار جذابیت بالایی در بازار صعودی پیدا کرده و در بازار رکودی یا نزولی جذابیت خود را از دست می‌دهند. در بازار نزولی سرمایه‌گذاران دو زیان ریزش بازار را با وجود اهرم و ضریب بیشتر و هزینه بهره اعتبار متحمل می‌شوند. بنابراین این ابزار که در صعود بازار می‌تواند ابزار جذابی محسوب شود، در نزول بازار بسیار آسیب‌زا خواهد بود. مشکل دیگر این صندوق‌ها عدم‌تحرک خوشایند آنها در دوران رکودی بازار است. در این زمان صندوق‌ها ریزش آرامی را باید تجربه کنند.
چرا که ارزش سبد سرمایه‌گذاری آنها رشدی نمی‌کند در حالی که این صندوق‌ها باید هزینه‌های بهره‌ای پرداخت کنند. در سال‌های اخیر تعداد صندوق‌های اهرمی رو به افزایش بوده که هر یک خدمات خاصی را ارائه می‌دهند، که این خدمات به میزان اهرم صندوق‌ها بستگی دارد. به این معنی که صندوق‌هایی عرضه شدند که درجه اهرم بسیار بالاتری نسبت به صندوق‌های گذشته دارند. صندوق‌هایی که در سبد خود وزن زیادی را به سهام اختصاص دادند.
در مدیریت این صندوق‌ها باید اساس توجه به شرایط کلی بازار رعایت شود و مدیر آن باید در شرایط رکودی و ریزشی بازار پرتفو صندوق را از سهام به دارایی‌های دیگر تغییر دهد. اساسا این صندوق‌ها در ذات خود تفاوتی ندارند. البته تعدد آنها در سال‌های اخیر باعث شده سلایق گوناگون سرمایه‌گذاران صندوق‌های اهرمی با مدیریت مطلوب آنها پوشش داده شود. در بررسی روند آتی این صندوق‌ها باید در وهله نخست با ذات این صندوق‌ها آشنایی پیدا کرد تا توجیه مناسبی برای سرمایه‌گذاری در آنها شناسایی شود. دلیل اصلی سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران در صندوق‌های اهرمی پیش‌بینی آنها از صعودی بودن روند کلی بازار است.
در این صورت منطقی به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران در صندوق‌های اهرمی سرمایه‌گذاری کنند. از طرفی در صورتی که بازار رشدی را به ارمغان نیاورد و روندی ریزشی را دنبال کند یا در وضعیت رکودی به سر ببرد، این صندوق‌ها ابزار مناسبی برای سرمایه‌گذاری نبوده و باعث سودآوری سرمایه‌گذاران نمی‌شوند. بنابراین پیش‌بینی روند آتی این نوع صندوق‌ها به روند کلی وضعیت بازار بستگی دارد. این صندوق‌ها با مدیریت منابع انبوه، در برخی تک‌سهم‌ها سرمایه‌گذاری بیشتری می‌کنند. از این رو در صورت تمایل به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها توجه به روند کلی وضعیت بازار اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات