محمدحسین بابالو
رشد قیمت سکه نقدی در هفته گذشته موجب شد تا بازار آتی سکه نیز وارد یک فاز افزایشی محدود شود که البته با رشد حجم معاملات در بورس کالا همراه شد. این روند کلی نشاندهنده خوشبینی بازار به ادامه روند قیمتی فعلی است؛ اگرچه ذات رشد حجم معاملات میتواند تاثیرپذیری از افزایش قیمتها نیز به شمار رود. رشد قیمت دلار در بازار آزاد، افزایش ارزش دلار در بازارهای جهانی در هفته قبل و همچنین فراز و فرود قیمت طلا در بازارهای جهانی را میتوان نکات قابل توجه در نوسان قیمتها دانست. وجود خوشبینی در معاملات آتی در هفته گذشته را میتوان احتمال مهمی به شمار آورد که میتواند تاثیرگرفته از رشد قیمتها در بازار نقدی سکه باشد. حجم معاملات آتی در هفته گذشته برای تمامی سررسیدهای فعال به عدد ۳۹ هزار و ۵۶۱ قرارداد رسید که نسبت به هفته قبل از آن ۳ هزار و ۶۴۲ معامله افزایش یافت. این رقم نشان میدهد حجم معاملات هفته گذشته ۱۴/ ۱۰ درصد رشد داشته که تفاوتهای مهمی را نشان میدهد. این در حالی است که در هفته گذشته شاهد دو روز تعطیل نیز بودیم که انتظار برای کاهش حجم معاملات را برجسته میساخت ولی چنین انتظاری محقق نشد که داده مهمی برای این بازار به شمار میرود.
حجم معاملاتی ۳۹ هزار و ۵۶۱ قرارداد بهنسبت متوسط حجم معاملات هفتگی سال جاری یعنی ۴۴ هزار و ۳۲ قرارداد هنوز ۴هزار و ۴۷۱ قرارداد کمتر است که البته با فرض تعطیلات ابتدای هفته گذشته قابل چشم پوشی خواهد بود. این وضعیت نشان میدهد که بازار آتی سکه طلا در هفته گذشته شرایط نسبتا آرامی را تجربه کرده و با روند عمومی این بازار تقریباً همخوانی دارد. این شرایط نشان میدهد بازار آتی مجدداً به مسیر تعادل بازگشته یعنی پتانسیل تقویت بازار از هماکنون وجود دارد.این تعادل شکننده و نسبی در شرایطی به ثبت رسید که در هفتههای اخیر قیمت جهانی طلا در سطوح نسبتا بالایی قرار داشت یعنی ثبت این رقم معاملاتی خود سیگنالی از خوشبینی مجدد بازار به دورنمای بهای سکه در بازار نقدی و آتی است. رشد بیش از ۱۰ درصدی حجم معاملات را باید داده مهمی در این بازار به شمار آورد که نشاندهنده ورود برخی از فعالان به این بازار است؛ یعنی مجددا وضعیت معاملاتی بهبود یافته که البته همزمان با افزایش قیمتها در بازار نقدی رقم خورده است. این رخداد نیاز به تحلیل دارد، زیرا تقویت حجم معاملات نشان میدهد که پتانسیل ورود به بازار جدی تر از قبل است و البته ساده ترین دلیل آن را میتوان نیم نگاه اهالی بازار به تداوم رشد قیمتها به شمار آورد. ثبات نسبی قیمتهای جهانی در روزها و حتی ساعات اخیر، افزایش قیمت دلار در بازار آزاد و البته نوسان بهای سکه نقدی سادهترین دلایل این روند معاملاتی است اما هنوز برخی از اهالی بازار گویی خوشبینیهایی جدی به تداوم رشد قیمتها دارند. بهعنوان مثال تعداد خریداران در هفته گذشته ۱۸۹۱ نفر بوده ولی تعداد فروشندگان ۲۲۸۳ نفر که نشان میدهد رشد معاملات اخیر با موتور محرک بخش کمتری از خریداران به نسبت فروشندگان رقم خورده که نشان دهنده ورود به بازار با اهرم خوشبینی است. به نظر میرسد بررسی دلایل خوشبینی همین بخش از فعالان بازار واقعیتهای معاملاتی روزهای اخیر را نشان میدهد.
رشد قیمت دلار
شاید ساده ترین دلیل برای این وضعیت را بتوان رشد قیمت دلار در بازار آزاد به شمار آورد که در طول هفته گذشته رشد مهمی را ثبت کرده است. در پایان دو هفته گذشته شاهد بودیم که دلار در بازار آزاد ۳۹۱۷ تومان معامله شد ولی در پایان هفته گذشته این رقم توانست خود را به نزدیکی ۳۹۵۰ تومان برساند و حتی ارقام بالاتری نیز ثبت شد. این روند نشان میدهد بهای دلار در طول هفته گذشته نزدیک به یک درصد رشد داشته و همین سیگنال شاید برای رشد جذابیت این بازار کافی باشد. این رشد قیمتی در کنار اما و اگرهای تداوم افزایش قیمت دلار را میتوان مهمترین فاکتور در روزهای اخیر به شمار آورد اما تاکنون بخش مهمی از پتانسیل رشد قیمتها مستهلک شده و ادعا درخصوص دورنمای قیمتها چندان هم ساده نیست. بررسی رخدادهای قیمتی و اظهارنظر برخی از اهالی خبره در این بازار از احتمال رشد قیمتها خبر میدهد آن هم در شرایطی که در روزهای سرد پاییز اغلب تقاضا برای کالاهای وارداتی افزایش یافته و میتواند تقاضای دلار حوالهای را تقویت کند. این در حالی است که در روزهای آینده بازارهای چین آغاز به کار خواهند کرد؛ یعنی احتمال رشد تقاضای حواله وجود دارد. با توجه به این شرایط و در صورت تداوم همین رشد قیمتی در هفته جاری احتمال رسیدن بهای دلار به ۴ هزار تومان وجود دارد.
ذات رسیدن بهای دلار به قیمت ۳۹۵۰ تومان یا نزدیک به آن نشاندهنده ورود به یک سقف مقاومتی مهم است که شکسته شدن آن با رسیدن به قیمت ۴ هزار تومان فاصله چندانی نخواهد داشت اما تمام این موارد یک روی سکه است و باید قیمت جهانی دلار را نیز در معادلات مورد توجه قرار داد. ارزش دلار آمریکا در مقایسه با سبدی از ارزهای معتبر از اوایل سپتامبر یعنی یک ماه گذشته تاکنون یک مسیر رشد ممتد را تجربه کرده و رشد قیمت دلار در بازار داخلی نیز میتواند یکی از شواهد مهم از این رخداد به شمار رود. به عبارت دقیق تر اگر روند قیمتی فعلی دلار در بازار داخلی با تکیه بر همین فاکتور ادامه یابد، یعنی رشد قیمت جهانی دلار باز هم تداوم یابد، باید منتظر رشد قیمت دلار در بازار آزاد باشیم که البته منطقی است؛ رخدادی که در سالهای گذشته مخصوصا سال ۹۵ تجربه شد و شاخص دلار جهانی حتی از ۵/ ۱۰۳ واحد نیز فراتر رفت و بازار داخلی هم قیمتهایی بالاتر از ۴۲۰۰ تومان را به صورت مقطعی تجربه کرد، بنابراین باید توجه بیشتری به این واقعیت جهانی داشته باشیم.
سیاستهای جهانی و واکنشهای دلار و طلا
نگاهی به اظهارنظرهای مختلف نشان میدهد که احتمال تداوم رشد ارزش دلار در بازارهای جهانی وجود دارد که البته دلیل اصلی آن نیز مجموع رفتارهای فدرال رزرو و آمارهای اقتصادی آمریکا و سایر کشورهای جهان است. همین وضعیت یعنی رشد ارزش دلار میتواند از یک سو به تداوم رشد قیمت دلار در بازار آزاد ایران کمک کرده و البته سرعتگیر مهمی برای رشد قیمت طلا در بازارهای جهانی باشد. این در حالی است که قیمت طلا پس از طی یک دوره نزولی در هفتههای اخیر، هم اکنون وارد یک فاز با ثبات شده که نشان میدهد احتمال جدا شدن روند قیمتی طلا از دلار جهانی وجود دارد. این بدان معناست که دادههای دیگری بر بازار طلا اثرگذار بوده که جریان جدیدی را در این بازار رقم خواهد زد. بانک UBS میانگین قیمت طلا را در سال آینده میلادی ۱۳۲۵ دلار برای هر اونس پیشبینی کرده که از نرخهای موجود نزدیک به ۵ درصد بیشتر است. در بازارهای جهانی احتمال خودنمایی تورم جدی تر شده و البته این رشد در بازار آمریکا مشهود است و پتانسیل تداوم رشد تورم هم جدی است. این در حالی است که به جز نفت خام، سایر بازارهای کالایی در یک روند افزایشی مهم قرار گرفتهاند که لیدر یا چراغ راهنمای آن را میتوان بازار فلزات به شمار آورد. البته این انتظار نیز وجود دارد که رشد ارزش دلار بخشی از تورم، حداقل در آمریکا، را خنثی کند، اما با فرض تجربه تورم ۷/ ۲ درصدی در اوایل سال ۲۰۱۷، تورم ۹/ ۱ درصدی کنونی آمریکا چندان هم بالا نیست و میتواند باز هم افزایش یابد که محرکی برای سایر بازارها و حتی اشتغال در این کشور خواهد بود. در هر حال پتانسیل رشد قیمت دلار اگرچه وجود دارد و میتواند موجب افزایش بیشتر ارزش این ارز مهم باشد ولی طلا هم از پتانسیلهای خوبی برخوردار شده و میتوان در گام اول ثبات قیمت این فلز پس از طی شرایط فعلی و سپس رشد قیمت آن را برآورد کرد. این در حالی است که هنوز هم بازارهای سهام بهعنوان یکی از مهمترین رقبای طلا در آمریکا شرایط نسبتا خوبی داشته و رشد ارزش دلار یا تغییر نرخ بهره نمیتواند به ریزش این بازار منجر شود اگرچه بیتاثیر نبوده اما حجم بدبینیهای موجود کمی زیادهروی است. با توجه به این موارد در کنار مباحث بنیادین عرضه و تقاضای فیزیکی طلا در بازارهای جهانی، احتمال عدم کاهش قیمت طلا وجود دارد که میتواند سیگنال مهمی تلقی شده و البته رشد ارزش دلار نیز قابل رهگیری است که در نهایت به رشد قیمت دلار در بازار آزاد ایران و همچنین افزایش قیمت نقدی سکه کمک خواهد کرد. این موارد را میتوان در کنار افزایش حجم معاملات سکه آتی در هفته گذشته مورد توجه قرار داد که در نهایت دلیل رشد حجم معاملات آتی در هفته گذشته به شمار میآید.
رشد همه سررسیدهای آتی در هفته گذشته
در هفته گذشته سررسید آبان ۷۲/ ۰ درصد، دی ۶۳/ ۰ درصد، اسفند ۵۳/ ۰ درصد، اردیبهشت سال آینده ۶۱/ ۰ درصد و تیرماه سال بعد ۸۵/ ۰ درصد رشد کردند. این روند اگرچه برای سررسید آبان ماه پتانسیل کسب سود آربیتراژی را در بر داشته ولی نشان میدهد که سررسیدهای طولانیمدت با پتانسیل رشد بیشتری همراه بوده که البته چندان هم غیرمنطقی نیست، زیرا شرایط پیش رو در ماههای آینده تغییر وضعیتهایی جدید را در بر خواهد داشت که با تجربیات پیشین هم همخوانی دارد. در هفته گذشته ۳۱ هزار و ۸۰۰ معامله از ۳۹ هزار و ۵۶۱ قرارداد هفتگی به سررسید تیرماه سال آینده مربوط بود که همچون هفتههای قبل از تمرکز معاملهگران بر سررسیدهای طولانی مدت خبر میدهد. البته این سیگنال را میتوان این گونه بررسی کرد که بازار بهصورت کلی احتمال رشد قیمت در کوتاه مدت، ثبات نسبی در میان مدت و سپس رشد قیمتها در درازمدت را در نظر میگیرد ولی این داده با توجه به شرایط ذاتی معاملاتی آتی با فرض تجربیات پیشین چندان هم قابل استناد نیست و تنها میتواند بهعنوان توضیح شرایط کلی مورد نظر قرار بگیرد. قیمت سررسید آبان نیز ۱۲ میلیون و ۸۰۶ هزار ریال بود که در نهایت تا تیرماه سال آینده، این رقم به ۱۴ میلیون و ۴۰۰ هزار ریال افزایش مییابد. با توجه به قیمتهای نقدی فعلی در کنار سررسید آبان شاید سود آربیتراژی این دوره زمانی (همچون گذشته) محدود شود اما شاید فرض خوشبینی بازار به احتمال رشد قیمتها، نتواند تاثیر چندانی در این رویکرد کلی داشته باشد. با توجه به تمامی موارد فوق باز هم توجه به حجم معاملات در هفته پیشرو میتواند داده مهم و جذابی برای تخمین قیمتها در بازار آزاد در روزهای آینده به شمار بیاید که در صورت تداوم روند فعلی، پتانسیل رشد حجم معاملات وجود خواهد داشت. دنیای اقتصاد
نظرات