شکاف عرضه در بازار فولاد
دنیای اقتصاد: نگاهی به روند 4 ماهه بازار محصولات فولادی در بورس کالای ایران در فاصله سال‌های 94 تا‌کنون نشان می‌دهد دو اتفاق در این بازار به‌طور مشخص قابل رصد کردن است؛ نخست آنکه میزان عرضه‌ها در این فاصله با افت شدید در حدود یک میلیون و 100 هزار تن روبه‌رو شده درحالی‌که میزان تقاضا در بازار با کاهش روبه‌رو نشده است و دوم آنکه روند صعودی قیمتی را در این مدت شاهد هستیم به‌طوری‌که در سال جاری این روند صعودی به‌خصوص در دو ماه اخیر تشدید شده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد میزان عرضه محصولات فولادی در چهار ماهه اول سال 94 رقمی در حدود 2 میلیون و 400هزار تن بوده، اما در سال جاری به یک میلیون و 300 هزار تن کاهش یافته و این در حالی است که تقاضا همچنان در این مدت در محدود 5/ 2 میلیون تن ثبت شده است. البته حجم بیشتر معاملات محصولات فولادی در خلال این سال‌ها در زمان مچینگ صورت گرفته اما به هر حال نکته قابل استناد کاهش عرضه‌ها در بازار است.
در این بین رقم متوسط قیمت محصولات فولادی نیز در این فاصله به‌طور متوسط در حدود 400 تا 500 تومان افزایش یافته و حتی به رغم افزایش قیمت محصولات فولادی میزان عرضه‌ها در بازار افزایش نیافته است. کارشناسان معتقدند یکی از مهم‌ترین دلایل این شکاف علاقه‌مندی شرکت‌های تولیدکننده فولاد به فروش صادراتی محصولات خود است. شرکت‌های تولیدکننده محصولات فولادی به خصوص بعد از برجام به دلیل حل بخشی از چالش‌های مرتبط با نقل وانتقال پول تمرکز خود را بر بازارهای برون مرزی افزایش دادند. آمارها نشان می‌دهد میزان صادرات محصولات فولادی ایران در سال 94 رقمی معادل 4میلیون تن بوده است اما این رقم در سال 95 به 8/ 5 میلیون تن رسید.فعالان بازار اما با استناد به روند افزایش قیمت در بازار فولاد می‌گویند این افزایش دو وجه دارد یکی کمبود محصولات فولادی در بازار و دوم افزایش قیمت مواد اولیه تولید از جمله شمش و قراضه. با توجه به آمارهایی که در سایت شرکت بورس کالای ایران موجود است در مدت چهار ماهه سال 94 تا 96 میزان تقاضا در بازار تغییری نداشته و از 2 میلیون و 600 هزار تن به 2 میلیون و 622 هزار تن رسیده اما در همین دوره میزان عرضه کاهش یافته است که به آمار آن در فوق اشاره شد. بنابراین کاهش موجودی محصول می‌تواند با این آمارها درست باشد.
از طرفی افزایش قیمت مواد اولیه از جمله سنگ‌آهن و قراضه نیز موضوع مهمی است. قیمت سنگ‌آهن که در سال 94 به زیر 30 دلار در هر تن رسیده بود در مدت یک سال گذشته مدام در حال تجربه نوسانات با میل افزایشی است. به عبارتی قیمت که در حال حاضر در مورد سنگ‌آهن دو برابر ارقام سال 94 است بر بهای محصول اثر گذاشته است. بهای شمش وارداتی و شمش در بازارهای جهانی نیز با افزایش روبه‌رو بوده که در مجموع تمام این موارد در کنار رشد قیمت قراضه باعث شده قیمت تمام شده نیز برای فولاد و محصولات فولادی افزایشی باشد. برخی کارشناسان در این بین با اشاره به افزایش قیمت محصولات فولادی این موضوع را به حساب خروج این بازار از شرایط رکودی گذاشته و اعلام می‌کنند بازار آماده یک جهش بزرگ است، درحالی‌که نشانه‌ای از افزایش تقاضای پایدار که بتواند بازار را با این میزان رشد روبه‌رو سازد دیده نمی‌شود.
در این بین اما یکی دو فکت مهم در بازار داخلی مشاهده می‌شود، نخست آنکه کمبود الکترود برای کوره‌های قوس الکتریکی که در روزهای اخیر به یک تهدید در صنعت تبدیل شده اثرات جدیدی را در بازار فولاد به خصوص شمش ایجاد خواهد کرد. موضوع دیگر تعرفه 23 درصدی شورای فولاد اروپا روی ورق گرم صادراتی است که بر بازار فولاد بی‌تاثیر نیست. موضوع سوم تلاش دولت برای خروج بخش واقعی اقتصاد از شرایط رکودی است که البته کارشناسان از میزان موفقیت این عامل مطمئن نیستند با این حال این مساله می‌تواند روی پایداری قیمت‌های کنونی محصولات فولادی اثر مهمی بر جای بگذارد. موضوع دیگر اما افزایش بهای ارز در حدود 400 تومان در مدت دو سال اخیر است که این موضوع نیز بر حجم صادرات اثر همراه و هم زمانی داشته است. بر این اساس باید گفت فاکتورهای رشد دهنده برای قیمت محصولات فولادی در حال حاضر وجود دارند که اثرات مناسبی را به همراه دارند. البته بازار در شرایط فعلی تا حدی در آرامش و ثبات به سر می‌برد، اما هنوز متغیرهای مثبت در بازار کم نیستند.
در این بین محمد آزاد رئیس اتحادیه آهن‌فروشان با اشاره به اینکه قیمت هر کیلو مقاطع فولادی در یک ماه در حدود 400 تومان ارزش را تجربه کرده به موضوع رکود در بازارهای جهانی اشاره کرده و می‌گوید: چند سالی است که ساخت و سازها و بازار مسکن راکد مانده و با توجه به این موضوع مردم انتظار گرانی در این بخش را نداشته‌اند، اما عوامل متعدد خارجی بر قیمت‌های این محصولات سایه انداخته است.وی افزود: بازار داخلی کشور به دلیل رکود دچار مشکل شده و در این میان تولیدکننده‌ها برای فروش محصولات خود یک روزنه برای صادرات پیدا کرده‌اند و قیمت‌ها هم سعی در رسیدن به مقدار جهانی دارند.آزاد تصریح کرد: مرزها برای واردات و در عین حال صادرات باز است و در حال حاضر میزان صادرات افزایش یافته و طبق علم اثباتی اقتصاد، زمانی که صادرات از یک میزان معین افزایش یابد، قیمت‌ها در داخل زیاد می‌شوند.به گفته رئیس اتحادیه آهن فروشان، خوشبختانه قیمت‌های بازار داخلی چند روزی است که کاهش یافته و نگرانی‌ها برطرف شده است.
وی با توجه به برخی از شنیده‌ها مبنی بر اینکه شورای فولاد اروپا عوارض صادراتی را افزایش داده، گفت: صادرات ورق گرم نسبت به مصرف داخلی آن بیشتر و قیمت صادراتی هم نسبت به نرخ جهانی کمتر است و به همین دلیل شورای فولاد اروپایی تعرفه‌های گمرکی را افزایش داده تا کارخانه‌های آنها بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.آزاد اعلام کرد: سیاستی که شورای فولاد اروپایی پیش گرفته به نفع آنها است و ایران هم باید از این اقدام آنها الگو برداری کند و برای واردات هر نوع کالا تعرفه‌ای قرار دهد که قیمت تمام شده اجناس وارداتی برای مصرف‌کننده خرد بیشتر از محصولات داخلی شود تا استقبال از کالای ایرانی کاسته نشود.وی ادامه داد: ظرفیت صادرات فولادی ایران طی چند سال اخیر حدود 5 میلیون تن و تولید هم حدود 18 الی 19 میلیون تن بوده اما در چند سال اخیر که بازار داخلی رونق نداشت مقدار آن کمی کاهش داشته است.
آزاد گفت: پیش‌بینی می‌شود تا سال 1404 میلادی به ظرفیت تولید و صادرات 55 میلیون تنی برسیم و این حجم از چشم‌انداز‌های بیست ساله است که رسیدن به این مقدار شاید سخت به نظر بیاید، اما در حقیقت اگر دولتمردان بافت‌های فرسوده را نوسازی کنند و استحکام بخشی را ملاک قرار دهند با توجه به اینکه رتبه ایران در تولید فولاد چهاردهم است امکان اینکه به مرز 30 میلیون تن برسیم وجود دارد.وی تصریح کرد: بازار خارجی را نباید از دست بدهیم، اما نظارت بر شیوه و مقدار صدور نیاز است که با اعمال دقت نظر امکان دستیابی به اهداف و چشم انداز‌ها وجود دارد.آزاد خاطرنشان کرد: بازار فولاد باید مقام‌سازی و تقویت شود زیرا فولاد بزرگ‌ترین و مهم‌ترین سرمایه کشور پس از نفت است و اقتصاد مقاومتی باید طوری اجرا شود که مصرف‌کننده داخلی و خارجی تولید ایران را ترجیح دهند.وی عنوان کرد: توافق‌هایی با اداره امور مالیاتی شکل گرفته که مشکلات پرداخت ارزش افزوده این صنف را حل کرد و تولیدی‌هایی که به این دلیل ناچار به پذیرش تعطیلی شده بودند به این حرفه بازگشتند.
رئیس اتحادیه آهن فروشان اظهار کرد: میلگرد از دسته محصولاتی است که بیشترین صادرات را دارد و به کشور‌هایی همچون عراق و دیگر شیخ نشینان حاشیه خلیج فارس، افغانستان و کشورهای استقلال یافته آسیای‌میانه صادر می‌شود.به گفته وی، مقدار زیادی لوله و پروفیل که از صنایع تبدیلی کشور محسوب می‌شود، پتانسیل صادرات چشمگیری دارد و این محصول وطنی طرفداران زیادی در سراسر دنیا به خود جذب کرده است. آزاد گفت: شنیده‌ها حاکی از صادرات هشت میلیون تنی است که این مقدار با توجه به توانایی‌های ایران دشوار نیست، بلکه امکان صدور تا حدود 10 میلیون تن هم وجود دارد.ایران چهاردهمین فولاد ساز جهان محسوب می‌شود که برای 10 سال آینده (افق چشم انداز 1404) دستیابی به ظرفیت 55 میلیون تن فولاد خام را هدف‌گذاری کرده است که از این رقم حدود 15 میلیون تن باید راهی بازارهای صادراتی شود.
این خبر را به اشتراک بذارید!
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات